35724

Ponadto w 1761 r. powołano do życia Rade Stanu jako organ doradczy monarchy, a także kontrolujący wszystkie władze w państwie. Instytucja ta opiniując działalność organów centralnych na potrzeby panującego zapewniała jednolity, oparty na wspólnych zasadach, kierunek zarządu spraw publicznych.

Administracja lokalna

Reformy terezjańsko-józefińskie wprowadziły także w 1763 r. jednolity zarząd na szczeblu lokalnym (oprócz Węgier).

Kraj podzielony został na:

1.    Gubernie - w liczbie 6, na czele których stali gubernatorzy ( lub w przypadku mniejszych jednostek zwanych starostwami - starostowie krajowi) mający do pomocy radców gubernialnych.

Gubernatorów wyposażono w szerokie uprawnienia, z wyłączeniem spraw skarbowych.

Gubernie dzieliły się na :

2.    Cyrkuły - na czele stali starostowie obwodowi - podlegali oni bezpośrednio gubernatorom.

Do kompetencji starostów należały sprawy zarządu oraz policja bezpieczeństwa, ogniowa, targowa, przemysłowa, szkolna, z czasem także zaciąg do wojska

3.    Miasta - otrzymały w 1782 r. stosunkowo szeroki samorząd sprawowany przez wydział miejski i magistrat z burmistrzem.

Magistrat dzielił się na trzy senaty : dwa z nich zajmowały się sądownictwem a trzeci gospodarką miejską

4.    Dominia - utworzone w 1784 r. stanowiły zwierzchności gruntowe podlegające władzy pana.

Posiadały one pewien zakres samorządu z mianowanym przez pana wójtem oraz przysiężnikami. Zarządzali oni majątkiem gromadzkim i sprawowali sądownictwo polubowne.

Do wykonywania zleconych przez cyrkuł funkcji administracyjnych ustanowiono urząd mandatariusza - mianowanego i opłacanego przez właściciela wsi.