W celu unowocześnienia zarządu państwem i oparcia go na zasadzie podziału resortowego Piotr I utworzył w latach 1717-1720 centralne instytucje zwane kolegiami. Na czele kolegium stał prezydent a ponadto zasiadali w nim wiceprezydent, radcy i asesorowie. Pierwsze 9 kolegiów stanowiły: 3 główne (wojskowe, marynarki i spraw zagranicznych), 3 gospodarcze (górnicze, przemysłowe i handlowe) i 3 finansowe (przychodów, rozchodów i kontroli). Jako dziesiąte ustanowiono kolegium sprawiedliwości.
Wszystkie kolegia zostały podporządkowane senatowi.
Katarzyna II w 1763 roku w celu usprawnienia pracy i szybszego załatwienia zaległych spraw zreorganizowała senat dzieląc go na sześć departamentów, ustanawiając przy każdym departamencie osobnego ober-orokuratora.
Po śmierci Piotra I w latach 1726-1730 funkcjonowała ponadto Najwyższa Tajna Rada, będąca organem doradczym władcy, która w praktyce za panowania Katarzyny I przejęła faktyczną władzę podporządkowując sobie najwyższe organa władzy jak senat i kolegia.
Administracja lokalna
Reformy tego szczebla administracji przeprowadzone zostały przez Piotra I w 1708 r.
1. Gubernie ( kraj podzielony został na 8 a później na 20 wielkich okręgów administracyjnych) - na czele stali gubernatorzy podlegający bezpośrednio senatowi. Posiadali oni rozległe kompetencje w zakresie wojskowości, skarbowości, sądownictwa i policji. Wyposażeni byli w niemal nieograniczoną władzę i byli najwyższymi przedstawicielami władzy centralnej w terenie.
2. Prowincje (w 1719 r. wprowadzono podział guberni na prowincje) - na czele stali wojewodowie wyposażeni w szerokie uprawnienia i podlegali gubernatorom
3. Dystrykty ( najniższe jednostki administracyjne) - na czele komisarze ziemscy mający uprawnienia skarbowe i policyjne.
Kolejna reforma administracji przeprowadzona została przez Katarzynę II w 1775 r. kiedy to wydała „Ordynację o administracji guberni" zwiększającą liczbę guberni do 51. 1. W guberniach -
gubernatorzy podporządkowani zostali bezpośrednio monarsze i senatowi. Poszerzono znacznie zakres ich władzy czyniąc ich odpowiedzialnymi za ogół spraw decydowanych na szczeblu gubernialnym poczynając od majątkowych a na sądowniczych kończąc.
2.Powołano zarządy aubernialne , doradczo-wykonawcze organy kolegialne przy gubernatorach, w których skład wchodzili oprócz gubernatora dwaj radcy i prokurator gubernialny