Młodość i podróże królewicza Fryderyka Augusta charakter króla i królowej
- kariera Bruhla - zwycięstwo nad Fleurym, Manteufflem i innymi rywalami; romans z hrabiną Moszyńską i Teresa Albuzzi
Kraszewski w Brublu okazał się człowiekiem „jednej książki” - rozległość i gruntowność studiów
Justi - Bruhl jako narzędzie przeciw Sułkowkiemu z pomocą królowej i Guari niego
Kraszewski - Bruhl jako narzędzie polityki rzymsko-habsburskiej Depesza, list króla Augusta II
Justi - Bruhl nie mógł zredagować depeszy, zastępując zręcznie pijanego Pauliego, bo nie miał zdolności dyplomatycznych
Kraszewski - Bruhl upija Pauliego, wychodzą jego charakterystyczne rysy
Vehse - nie wyjaśnia zesłania Watzdorfa do Konningsteinu, a Moszyński, Bordoni, Albuzzi to figuranci bez własnej filozofii
Kraszewski zesłanie Watzdofra łączy z sprawą szyderczego medalu i tragicznej miłości młodego szambełana do Frani Kolowrathówny Moszyński, Bordoni, Albuzzi - przekonujące postaci
Motywy łiistoryczne powieści
- wszechstronny i wierny obraz epoki
- przepych życia dworskiego i nędza niższych warstw społecznych
- świetność poczynań kulturowo-aiystokratycznych / rozkład obyczajowo-moral ny
- walka Brulila i Sułkowskiego - oś akcji około, której występują motywy o ogólniejszym znaczeniu dla utworu
Miejsce akcji absolutystyczne państewko niemieckie XVIII wiek
2) Artyzm i technika
Bruhl - oskarżenie demoralizacji i tyranii / stanowisko Józefa Ignacego Kraszewskiego - przeciwnika „stańczyków”
Odkłonienie rozkładu ówczesnego porządku społecznego życia dworskiego
- Ukazanie na tle przepychu łowów królewskich, ciemiężonych nizin społecznych
Postaci powieści - dwojakie oblicze / maski nakładane na rzeczywiste oblicza
- Jezuici myślą o podburzeniu duchowieństwa luterańskiego, przeciwko ewangelicznemu i świątobliwemu zakonowi Braci Morawskich
Zły Jezuita Guarini, kontrast z uczonym ascetą Voglerem Kompozycja zwarta - uwypuklająca zasadnicze motywy powieści Akcja utworu - prostota i naturalność
Postaci tajemnicze - działają na ciekawość czytelnika / maska i jej odsłonięcie Bogactwo i różnorodność motywów
Pierwiastek komizmu - Guarini do Augusta na temat brzemienia obowiązków państwowych jako lekarstwo - rozrywka - przykład Jana Potmos i jego hodowanej kuropatwy