Powstawanie długu publicznego jest związane z uporczywie utrzymującym się deficytem budżetowym. Rząd w takiej sytuacji jest zmuszony do drukowania pieniędzy, bądź też do zaciągania pożyczek u podmiotów krajowych, czy też zagranicznych. „Przyczynami powstawania długu publicznego mogą być jednak także skutki innej działalności władz publicznych, np.: przymusowe wywłaszczenia mienia na zasadach odpłatności, zobowiązania odszkodowawcze powstałe na mocy orzeczeń sądów lub wynikające z ustaw i inne.”1
Tabela 1. Wielkość długu publicznego w Polsce w latach 2003-2010 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS. __
2003 |
2004 |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
2009 |
2010 | |
Państwowy dług publiczny, mld zł |
408,3 |
431,4 |
466,6 |
506,3 |
527,4 |
597,8 |
669.9 |
747,9 |
Państwowy dług publiczny w relacji do PKB |
47,1% |
45,7% |
47,1% |
47,7% |
45% |
47,1% |
50,9% |
54,8% |
Powyższa tabela obrazuje jak zmieniała się wielkość długu publicznego w Polsce w latach 2003-2010. Można zaobserwować tendencje wzrostową przez cały okres badania. To samo tyczy się relacji długu do PKB, który stale rośnie (z nieznacznymi spadkami w niektórych okresach) z 47,1% w 2003 roku, do prawie 55% w 2010. Jest to zły sygnał dla państwa polskiego, jeżeli relacja długu do PKB osiągnie 55% wtedy zastosowane będą procedury ostrożności owe drugiego progu, zapisane w ustawie o finansach publicznych. Oznacza to, że na kolejny rok nie przewiduje się deficytu oraz wzrostu wynagrodzeń pracowników sfery budżetowej, jak również Rada Ministrów dokonuje przeglądu wydatków finansowanych z kredytów zagranicznych oraz przeglądu programów wieloletnich.
' S. Owsiak: Finanse publiczne - teoria i praktyka. PWN. Warszawa 2001, s. 251