37251

Szybkość reakcji-wielkość charakteryzująca stosunek zmiany stężeń produktów (substratów) do czasu trwania reakcji chemicznej. v = ± dc/dt c - stęż reagent a( produktu - znak (+) lub substratu -znak (-))[jedn steż/jedn czasu], proporcjonalna do stęż reagujących subst .wzrost stęż powod wzrost 1 zderzeń pomiędzy reagentami, chwil owa szyb-nachylenie stycznej do krzywej zal stęż od czasu w określonym punkcie.O szybkości decydujerodzaj reagent a, temp stężenie.obecność katalizatora .rodzaj fazy i rozpuszczalnikak-stała szybkości-liczbowo równy danej reak przy stęż reagentów=jedności(lmoi/dm3). zależy od temp i zazwyczaj z nią rośnie. R.autokatalizy- produkt reak jest katalizatorem np. K\ln04 z w odą utlenioną w śród kwaśnym dx/dt=(kl+k2xp](a-x)^An p-1 cząst uczestnicz w element przemianie;a-stęź Początkowe reagent; x-s*ęź produktu; n-rząd. v=k*[A]a*[B]b*[C)c. Rząd dla poszczegól subst-dana r-cja jest rzędu a względem subst A. rzędu b wzgl B . całkowity rząd= a+b+c. Rząd-stosuje się do eksperymentalnego równania szybkości.Siuna wykladmkó potęg wszystkich reagentów których stęż wyst w równam kinetycznym.Cząsteczkowość- ilość cząsteczek substratów biorących udział w reak.elementarnej, ilość cząsteczek, które muszą się spotkać w jednym miejscu i czasie, by reakcja mogła nastąpić; jednocząsteczkowe (np. rozkład termiczny związku lub samoistny rozpad radioaktywny);teoretyczny mechanizm przemiany element R-nie kinetycz w postaci całkowej-opisuje kinetyk za pomocą mierzalnych wielkości-stężeń i czasu, nie za pom chwilowych stęż. Całkowe Orząd względem substrat A= -d[A]/<n=k, po rozdzieleniu i scałkowaniu: Jd[A]= -kjdt, przy warunku (A]=[A]o w t=0 fA]-[A]o=ki. zal [A] od t prostoliniowy, -k nachylenie. Całkowe.Irzad: szybkość zaniku substr atu A: -d[A]/dt=k[A]. rozdzielenie zmiennych i scałkowarue: jd[A]/[A]= -kjdt; przy warunku [AJ=[A]o wt=0: ln[A]-ln[Alo= -kt; można: [A]=[A]o e^A-kt. Całkowe II rząd: różniczkowe względemA -d(A]/dt=k[A]^A2, po rozdziel i scałkow: -)d[A]/[A]^A2=kjdt, przy wanuiku [A]=[A]o wt=0: l/(A]-l/[A]o=kt. R Arrheniiisa opisuje zal stałej szybkości r.cliem od temp k=Ae^A-Ea RT: parametry Anheiuusa: Ea-en.aktywacji; A-czynnik przedwykładiuczy lub częstości; charakt dla określonej drogi reakcji, zdetenninowene przez strukturę elektronową i konfigurację wiązań substr atów w kompleksie aktywnym.Z równania wynika, że dla reakcji o dużej energii aktywacji szybkosc reakcji w dużym stopniu zależy od temperatury. Im nuiiejsza jest energia aktywacji reakcji, tym jej szybkosc w mniejszym stopniu zależy od temperatury. Dla reakcji o Ea = 0 szybkosc reakcji jest niezależna od temperatury.

Reguła Hoffa- podwyższenie temp reakcji o lOstopni powoduje 2-4ktotny wzrost szybkości reakcji Reakcja elementarna, reakcja zachodząca w jednym etapie.gdy dot jednej cząst A->Pjest jednocząsteczkowa i jednorzędowa v=k[A] wykładniki są równe współczynnikom. energia aktyw acji E_a -energię jaką muszą mieć cząsteczki (atomy) aby zderzenia między nimi były efektywne Kompleks aktywny jest tworem o określonym składzie i luźnej strukturze, który można przedstawić jako zespól atomów' zdolny do wygenerowana zarówno produktów, jak i substratów. Nie można go jednak wyizolować, ponieważ nie jest to produkt przejściowy reakcji .Przyjmuje się. że gdy dwie cząsteczki substratów zbliżają się do siebie, energia potencjalna układu zwiększa się osiągając maksimum, któremu odpowiada utworzenie kompleksu aktywnego. Podstawowym założeniem teorii Eyringajest to.że etapem przejściowym w reakcji chern pomiędzy substratami a produktami jest aktywny kompleks przejściowy. Schematycz drogę reakcji- A + B «-♦ (AB)*«-*C + D. k=(kuT/h)*e^A-AG+//RT, G++= en.swobodna Gibbsa kompleksu aktywnego względem subs reagujących Współczynnik temp: V2/V1 = y^A AT/10; mówi ile razy wzrosła szybkość reakcji po ogrzaniu ukł o lOstopni Czas połowicznej przeiniariy(okt es pólti wania)-czas w^r którym stężenie substratu zmniejsza się do połowy swej początkowej wTutości Podstawić [A]=[A]o/2. t=ł ^l/r do równania Idnetycznego w postaci całkowej. aA + bB = eE + dD. Stała r ównowagi - współczyruiik opisujący stan równowagi odwracalnych reakcji chemicznych. Stała ta jest równa ilorazowi reakcji w stanie doskonalej równowagi, t.j. w sytuacji gdy szybkość reakcji w stronę od substratów do produktów i od produktów do substr atów jest dokładnie taka sama. Zgodnie z prawem działania mas dla reakcji: inA + nB ^ pC + qD K=.Zależy ona jedynie od rodzaju reagujących substancji i od temp Teoria zderzeń-zakłada że reakcje chern zachodzą na skutek zderzeń reagujących ze sobą cząsteczek Wg tej teorii szybkość reakcji jest proporcjonalna do częstotliwości zderzania się ze sobą reagujących cząsteczek, przy czym współczyruiik proporcjonalności jest funkcją rozkładu ich energii kinetycznej, a zatem również średniej ich prędkości Zakłada, że aby doszło do utworzenia lub zerwania wiązania chemicznego, energia zderzenia musi być większa od energii aktywacji danej reakcji.