37349

Przebieg sterylizacji jest również uzależniony od ilości bakterii w wyjaławianym środowisku. Sterylizacja zachodzi szybciej przy mniejszej ilości drobnoustrojów. Im więcej bakterii tym więcej jest wśród nich form opornych na działanie podwyższonej ciepłoty.

Poza czynnikami zewnętrznymi na przebieg sterylizacji wpływa również:

•    Wiek bakterii - bakterie młode są znacznie mniej oporne na działanie wysokiej temperatury niż starsze; to samo odnosi się do młodych przetrwalników.

•    Zawartość wilgoci w organizmie bakteiyjuym - w celu zabicia bakterii wysuszonych trzeba zastosować wyższą temperaturę niż do zabicia tych samych bakterii w środowisku wilgotnym; powodowane jest to w dużej mierze przez zwiększanie oporności białek na denaturację cieplną w miarę ich odwadniania.

Czas śmierci cieplnej - czas potrzebny do zabicia wszystkich drobnoustrojów danego gatunku przy określonej temperaturze i składzie podłoża

Punkt śmierci cieplnej - temperatura zabijająca hodowlę bakteryjną w ciągu 10 minut.

Postulaty Kocha - według nich warunkiem uznania jakiegoś drobnoustroju za zarazek danej choroby jest:

•    Fakt stałego występowania danego zarazka w organizmie dotkniętym daną chorobą.

•    Izolowanie tego zarazka w czystej hodowli

•    Możność wywołania eksperymentalnego zakażenia przez wprowadzenie do organizmu zwierzęcia dośw'iadczalnego czystej hodowli danego zarazka.

Biofilm, forma kolonizacji bakterii, grzybów i innych mikroskopijnych organizmów w postaci cienkich osadów’ tworzących się na różnych powierzchniach, mających kontakt z nie sterylną wodą lub innymi płynami. Powstają we wszystkich środowiskach.

Zooglca - skupienia komórek bakteryjnych, otoczonych wydalanym przez nie śluzem. Tworzenie zooglei jest bardzo powszechne u bakterii wodnych, ale nierzadko spotykamy je u bakterii glebowych

Otoczka bakteryjna - cienka warstwa widoczna w’ mikroskopie świetlnym otaczająca od zewnątrz ścianę komórkową komórki bakterii. Ta wnrstwa jest dobrze zorganizowana i niełatwo przepuszczalna. Zazwyczaj zbudowana jest z polisacharydów’, ale może być zbudowana również z innych materiałów - na przykład otoczka laseczki wąglika składa się z kwasu glutaminowego. Otoczki pomagają ochraniać bakterię przed fagocytozą. Zawierają wodę, która clironi bakterię przed wysuszeniem. One także zamykają dostęp bakteriofagom i najbardziej hydrofobowym toksycznym materiałom, takim jak detergenty.

Ściana komórkowa grani + i grani — (różnice w budowie)

Ściana komórkowa utrzymuje kształt komórki i clironi ją przed skutkami zmian wartości osmotycznej środowiska i działaniem detergentów’ Ścianie komórkowej zawdzięczają też komórki możliwość utrzymania wysokiego ciśnienia wewnątrzkomórkowego (turgoru).

Ściana komórkowa bakterii Gram-dodatnicli jest zbudowana z 40 warstw mureiny. Chemicznie około 30-70% suchej masy ściany stanowi peptydoglikan. W strukturze peptydoglikanu występują kwasy tejchojow’e i lipotejchojowe, które wystając nad powierzclmię w^rarstwy mureiny tw^forzą cienką powłokę polisachaiydow’ą. Ścianę komórkowy bakterii Gram-dodatnicli można usunąć za pomocą enzymu - lizozymu, naturalnie występującego w łzach i błonach śluzowych jamy nosowej. Komórkę Gram-dodatnią po usunięciu ściany komórkowej nazywamy protoplastem.

Ściana komórkowa bakterii Grani-ujemnycli składa się zaledwie z 2-3 warstw mureiny, co stanowi około 10-20%. Otoczona jest zewnętrzną błoną złożoną z