37788

Trzeba wyróżnić dwie sytuacje. W jednej z nich podstawą naliczania odsetek za czas miniony lub przyszły jest kwota długu. Dłużnik dysponuje środkami wierzyciela, wobec tego jest zobowiązany płacić za to odsetki według umówionej stawki. Druga sytuacja występuje kiedy jest wystawiony dokument dłużny na określoną kwotę i znany jest termin zapłaty, a trzeba wyliczyć równowartość długu w określonym dniu, przed upływem tego terminu przy ustalonej stopie oprocentowania zwanej w takim przypadku stopą dyskontową. W tym celu wykonuje się rachunek dyskonta powszechnie stosowany w bankach, ale nie tylko tam. Klasycznym przykładem tego rodzaju operacji może być postępowanie z wekslem. W terminie płatności dłużnik ma zapłacić kwotę na jaką wystawiony jest weksel i nic ponadto. Powstaje więc pytanie jaką wartość przedstawia ten dokument w określonym dniu przed terminem płatności?

Dyskonto ma zastosowanie w sytuacjach kiedy wierzyciel zgadza się czekać na zapłacenie mu kwoty długu w przyszłości, w umówionym dniu. Trzeba jednak wyraźnie rozróżnić pierwszego wierzyciela, który decyduje o kwocie na jaką ma być wystawiony weksel; i następnych, przyjmujących go. Kolejny nabywca weksla nie ma już powodu rezygnować z odsetek. Oblicza się więc odsetki należne za czas do terminu płatności i pomniejsza o tę wielkość kwotę weksla. Zbywającemu weksel należy się tylko ta różnica. W terminie płatności otrzymuje posiadacz weksla pełną kwotę na jaką weksel jest wystawiony, czyli kwotę za którą weksel nabył oraz odsetki należne za czas oczekiwania na zapłatę, potrącone od tej kwoty w dniu nabycia weksla.

W transakcjach wekslowych występuje różnica między kwotą na jaką weksel jest wystawiony i jego równowartością bieżącą. Zapłata wekslem następuje w kwocie, którą trzeba wyliczyć. W tym przypadku, podobne jak przy oprocentowaniu kredytu, wynik rachunku jest zależny od kwoty weksla, dystansu czasowego do terminu płatności oraz stopy dyskontowej. Metoda liczenia musi być jednak inna.

Jeśli kwota długu nie zmienia się w ciągu okresu można wykonać obliczenie stosując prosty wzór:

P = K • (n : 360) • p¹

Gdzie : P - szukana kwota odsetek K - kwota długu (kapitał)

n - ilość dni, za które obliczamy oprocentowanie

p - stopa oprocentowania wyrażona ułamkiem od sta' (ułamek w formie ilorazu 38:100 lub dziesiętny 0,38)

Jak widać, pierwszy element wzoru obejmuje kapitał, drugi upływ czasu a trzeci wysokość umówionej stopy procentowej, a więc wszystkie wcześniej wskazywane elementy omawianych transakcji.

1

I. Heropolitańska - Weksel w obrocie gospodarczym. Twigger, Warszawa 199lr.. sir. 214