29203

wreszcie prawa i obowiązki obywateli. Konstytucja jest najważniejszym aktem prawnym w państwie. O pierwszoplanowej roli konstytucji świadczy to, że wszystkie inne akty prawne muszą być zgodne z konstytucją. Konstytucja stanowi prawną podstawę działalności wszyskich organów w państwie. Sejm, Senat, Prezydent i inne naczelne organy państwowe w Polsce czerpią upoważnienie do swej działalności z konstytucji RP. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej została uchwalona przez Zgromadzenia Narodowe (Sejm + Senat) w dniu 2 kwietnia 1997 roku, a następnie przyjęta w ogólnokrajowym referendum.

6.    Ustawa jako źródło prawa

Do wydania ustawy uposażony jest Sejm, z istotnym udziałem Senatu, Sejm jest jedynym organem mającym prawo stanowienia ustaw i prawa tego nie może przekazać innemu organowi państwowemu.

Inicjatywę ustawodawczą posiadają:

-    posłowie;

-    Senat;

-    Prezydent;

-    Rada Ministrów;

-    grupa 100000 obywateli;

Tryb uchwalania ustawy:

-    trzy czytania;

-    przedstawienie wniosku o przyjęcie projektu;

-    głosowanie ( quorum sejmowe, ustawy są uchwalane zwykłą większością głosów );

-    rozpatrzenie projektu przez Senat ( na okres 1 miesiąca );

-    projekt idzie do prezydenta ( 21 dni ); Gdy prezydent zgłasza veto, to Sejm by je odrzucić i uchwalić ustawę wymaga kwalifikowanej większości 3/5. Po podpisaniu ustawy prezydent zarządza ogłoszenie ustawy w Dzienniku Ustaw.

7.    Pojęcie kodeksu i kodyfikacji, ustawy ogólnej i szczególnej

Kodeks jest to obszerny akt normatywny, oparty na jednolitych zasadach, zazwyczaj w formie ustawy, regulujący w sposób kompleksowy pewną dziedzinę stosunków. Aktualnie w Polsce obowiązuje szereg kodeksów, np: kodeks karny, kodeks cywilny, kodeks rodzinny i opiekuńczy, kodeks postępowania karnego, i inne. Potocznie nazwę kodeksu nadaje się także niektórym aktom, które w rzeczywistości kodeksami nie są, np: kodeks drogowy. W każdym państwie prowadzona jest działalność mająca na celu doskonalenie prawa. Trzy formy tej działalności zasługują na szczególną uwagę:

a)    unifikacja prawa. ( ujednolicenie prawa na terenie państwa ).

b)    inkorporacja prawa, (jest to zebranie rozproszonych dotąd przepisów w jeden zbiór, w ramach którego zostają one uszeregowane według określonych zasad ).

c)    kodyfikacja prawa, ( kodyfikacja jest najwyższą formą procesu doskonalenia prawa. Kodyfikacja polega na zebraniu poszczególnych przepisów w jeden nowy akt prawny-kodeks. Poza wprowadzeniem z góry założonej systematyki prace kodyfikacyjne obejmują eliminowanie kolizji między normami. W rezultacie - w oparciu o obowiązujące dotąd przapisy - powstaje nowy, jednolity akt prawny, a dotychczasowe przepisyzostają uchylone. Kodyfikację przeprowadza się w ramach pewnej dziedziny prawa, często całej gałęzi ).

8. Umowa międzynarodowa jako źródło prawa

Umowy międzynarodowe retyfikuje Prezydent. Ratyfikacja niektórych umów międzynarodowych wymaga uprzedniej zgody Sejmu. Należą do nich umowy dotyczące: a) pokoju, sojuszy, układów politycznych i wojskowych; b) wolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w konstytucji; c) członkostwa Polski w organizacjach międzynarodowych; d) znacznego finansowego obciążenia państwa. Wrazie gdy następuje kolizja umowy międzynarodowej a jakąś ustawą, wówczas pierszeństwo ma umowa międzynarodowa. W przypadku innych umów międzynarodowych. Prezes Rady Ministrów powiadamia Sejm o zamiarze przedłożenia umowy Prezydentowi do ratyfikacji. W umowie międzynarodowej państwo polskie może przekazać organizacji międzynarodowej (np. Unii Europejskiej), kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach. Sejm może w sprawie podpisania umowy międzynarodowej zarządzić referendum.