41291

Przykład: dłużnik podnosi, iż roszczenie wierzyciela uległo przedawnieniu,

lub przejściowy, wtedy zawiesza zaskarżalność i egzekwowalność roszczenia,

Przykład: dłużnik podnosi, że nie upłynął jeszcze termin zapłaty długu.

Toczące się przed sądem postępowanie kończy się wydaniem przez sąd orzeczenia:

w postępowaniu procesowym jest to wyrok, w postępowaniu nieprocesowym jest to postanowienie.

Orzeczenia mogą mieć charakter: deklaratoryjny - ustalają stan istniejący,

Przykład: orzeczenie stwierdzające nabycie własności w drodze zasiedzenia, konstytutywny - kreują nowy stan prawny,

Przykład: orzeczenie o rozwodzie.

POMOC WŁASNA

System prawny dozwala, w ściśle określonych przypadkach, na stosowanie pomocy własnej przez samego uprawnionego lub inne osoby, uchylając w tym zakresie monopol państwa na stosowanie przymusu fizycznego.

Pomoc własna może przyjąć postać samoobrony, polegającej na odparciu niebezpieczeństwa grożącego pewnym prawom podmiotowym lub stanom faktyczny prawnie chronionym, albo nawet samopomocy, w rezultacie której uprawniony sam przymusowo wykonuje swoje prawo podmiotowe lub chroniony prawnie stan faktyczny.

W przypadku samoobrony dany podmiot jest stroną broniącą się; w razie zastosowania samopomocy jest on stroną atakującą

W ramach samoobrony wyróżnia się dwie instytucje:

obronę konieczną,

stan wyższej konieczności

OBRONA KONIECZNA polega na odparciu bezpośredniego i bezprawnego zamachu na jakiekolwiek dobro własne. Działanie w ramach obrony koniecznej powoduje brak odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną napastnikowi.

W przypadku przekroczenia granic obrony koniecznej i wyrządzeniu w ten sposób szkody - broniący odpowiedzialność poniesie, będzie jednak mógł się powołać na przyczynienie się poszkodowanego do powstania szkody.

STAN WYŻSZEJ KONIECZNOŚCI występuje, jeżeli: