2) z mocy konstytutywnego orzeczenia sądu (tzw. bezskuteczność podmiotowo-wzgledna)
2) Konstrukcja bezskuteczności względnej na podstawie art. 59 KC
-w razie zawarcia umowy, której wykonanie czyni całkowicie lub częściowo niemożliwym zadośćuczynienie w roszczeniu osoby trzeciej, osoba ta może żądać uznania umowy za bezskuteczną w stosunku do niej, jeżeli strony o jej roszczeniu wiedziały albo jeżeli umowa była nieodpłatna
3) Przesłanki □ z art. 59 KC wynika, że zastosowanie wyrażonej w nim normy zależy od spełnienia się 3 przesłanek:
li A (osoba trzecia) ma roszczenie wobec B (dłużnik A), np.
A zawarł z B umowę najmu lokalu
A (najemca) ma wobec B (wynajmujący) roszczenie o wydanie mu w określonym terminie najętego lokalu
2). po powstaniu tego roszczenia, B zawarł z C umowę, której wykonanie czyni całkowicie niemożliwym lub częściowo niemożliwym zadośćuczynienie roszczeniu A wobec B. np.
B wynajął ten sam lokal osobie C i nie może go wydać osobie A -niemożliwość zaspokojenia roszczenia A powinna być bezpośrednio skutkiem wykonania umowy
-ochrona przewidziana wart. 59 ma umożliwić osobie uprawnionej (A) uzyskanie realnego wykonania świadczenia, w takiej postaci, w jakiej dłużnik (B) obowiązany jest świadczyć na rzecz uprawnionego (A)
a) jeżeli umowa pomiędzy B i C była odpłatna, wówczas A (osoba trzecia) może korzystać z ochrony art. 59 tylko wtedy, gdy strony tej umowy (B i C) wiedziały o wcześniejszym roszczeniu A wobec B -nie jest koniecznym by wiedziały one, że wykonanie umowy uniemożliwi zadośćuczynienie roszczenia A wobec B
b) jeżeli B i C zawarli umowę nieodpłatną, to korzystne dla A konsekwencje przewidziane w art. 59 nastąpią także wtedy, gdy B i C nie wiedzieli o wcześniejszym roszczeniu A wobec B. np.
Ciąg dalszy sytuacji podwójnego najmu:
A może korzystać z ochrony art. 59 KC tylko wtedy gdy strony drugiej umowy najmu B i C wiedziały o roszczeniu A wynikającym z wcześniej zawartej umowy najmu z B
Gdyby B i C zawarli umowę użyczenia lokalu (jest ona nieodpłatna), sytuacja A byłaby lepsza, ponieważ A korzystałby z ochrony art. 59 KC, mimo iż B i C nie wiedzieli o jego roszczeniu -silniej chroniona jest pozycja osoby, która odpłatnie nabyła jakieś prawo
-ciężar dowodu, że B i C nie wiedzieli o wcześniejszym roszczeniu A wobec B, spoczywa na A
4) Skutki i funkcja □ jeżeli spełnią się przesłanki z art. 59, osoba trzecia (A) może żądać uznania umowy zawartej pomiędzy B i C za bezskuteczna w stosunku do niej