41586

wykładnia korygująca przypisanie normie znaczenia zmodyfikowanego w wyniku zastosowania reguł funkcjonalnych

wykładnia rozszerzająca - przypisanie normie szerszego zakresu (pierwszeństwo ma wykładnia systemowa i funkcjonalna)

wykładnia zwężająca -przypisanie normie węższego zakresy na podstawie reguł wykładni pozajęzykowej Ograniczenia:

-    wykładni korygującej nie można stosować: do definicji legalnych, przepisu wyznaczającego kompetencje organowi

-    wykładni rozszerzającej nie można stosować: w prawie karnym (jeśli rozszerzona miałaby być odpowiedziabiość oskarżonego), w prawie podatkowym (jeśli rozszerzone byłyby należności podatkowe), w prawie określającym wyjątki od zasad. lex specialis,

Racjonalność ustaw odaw cy w procesie wykładni praw a:

-    jest przyjęta jako punkt wyjścia dla interpretacji sensu dzieła ustawodawcy

•    dzieło kulturowe (literackie, naukowe itd.) jest kreacją człowieka, z którym interpretator dzieli podstawowe właściwości fizyczne i duchowe, jest więc w stanie go zrozumieć, a zrozumienie sensu dzieła jest celem interpretacji

-    twórca dzieła jest istotą racjonalną czyli wybiera cele i adekwatne do ich osiągnięcia środki zgodnie z posiadaną przez siebie wiedzą o rzeczywistości, kiemjąc się przy tym niesprzecznym wewnętrznie systemem wartości

-    rekonstrukcja przez interpretatora tej wiedzy i systemu wartości pozwala zrozumieć sens dzieła kulturowego będącego przedmiotem dociekali

•    dokonując wykładni zakłada się, że ustawodawca wybrał cele i ze względu na nie sformułował przepisy prawne

-    wykładni dokonuje się w taki sposób aby osiągnąć pewne cele poprzez przestrzeganie prawa

5. JĘZYKOWE REGUŁY INTERPRETACYJNE Przykłady reguł językoscydi rekonstrukcji normy:

-    jeśli w przepisie jest zdanie określające czyjeś zachowanie, to uznaje się to za nakaz

-    jeśli przepis zawiera zakaz / nakaz - należy go uznać za podstawowy i kluczowy dla odtworzenia normy

-    jeśli przepis nie zawiera nakazu / zakazu to należy go interpretować w powiązaniu z jakimś przepisem podstawowym

-    jeśli norma z przepisów została odtworzona, trzeba sprawdzić czy nie ma przepisów modyfikujących treść normy

Przykłady reguł językowych znaczenia normy:

-    w celu objaśnienia znaczenia normy należy objaśniać poszczególne jej słowa

-jeśli normy nakazują liczyć się z cudzymi decyzjami interpretacyjnymi, to należy uznać je za wiążące

-    w przypadku wieloznaczności normy należy ustalić, jaki sens słowo lub wyrażenie ma na gnoicie kontekstu językowego

wykładnia językowa (językowo-logiczna) - dokonuje się interpretacji przepisów prawnych przy wykorzystaniu reguł znaczeniowych i konstrukcyjnych języka prawnego i naturalnego, a także na zastosowaniu reguł poprawnego myślenia i reguł logiki prawniczej

1. SYSTEMOWE REGUŁY INTERPRETACYJNE Wyróżniamy trzy ich grupy: 1 - dyrektywy odwołujące się do postulatów zupełności i niesprzeczności systemu prawa. 2 - opierające się na właściwościach struktury systemu prawa i budowy aktów normatywnycit, 3 -odwołujące się do zasad systemu prawa Pierwszy typ dyrektyw (przykłady):

•    należy tak ustalać znaczenie normy, by nie była ona sprzeczna z inną normą i by harmonizowało ono z treścią innych norm gałęzi prawa

-jeśli z danego zbioru przepisów można wyinterpretować dwie normy, a przyjęcie jednej z tych wersji powoduje sprzeczność, to przyjmuje się wersję drugą Drugi typ dyrektyw:

-jeśli przepis pozostaje w konflikcie z normą-zasadą. to sprawdza się. czy nie ma tu wyjątku od reguły

-    w razie sprzeczności normy z zasadą systemu prawa należy tak ustalić znaczenie normy aby nie była w konflikcie z normą-zasadą

Trzeci typ dyrektyw:

-    ustalając znaczenie normy interpretator powinien brać pod uwagę systematykę wewnętrzną aktu. w którym się znajduje