83680

Do systemu prawnego nie należą normy usunięte z tego systemu w wyniku zastosowania reguł kolizyjnych (derogacji) bądź w rezultacie zastosowania innych zabiegów prowadzących do zakończenia ich obowiązywania.

ZASADA NIESPRZECZNOŚCI NORM I REGUŁY KOLIZYJNE

Sprzeczność logiczna występuje w trzech postaciach:

I. polega na tym, że adresatowi A norma nl w warunkach określonych przez hipotezę tej normy nakazuje czynić to co norma n2 w tych samych warunkach temu samemu adresatowi czynić zakazuje.

Jednoczesne podporządkowanie się nakazowi i zakazowi czynienia czegoś przez tego samego adresata w tych samych okolicznościach jest oczywiście wykluczone.

II.    wyraża się w tym, że adresatowi A norma nl w warunkach określonych przez liipotezę tej normy nakazuje czynić to co norma n2 w tych samych warunkach temu samemu adresatowi dozwala czynić.

III.    polega na tym, że adresatowi A norma nl w warunkach określonych przez hipotezę tej normy zakazuje czynić to co norma n2 w tych samych warunkach temu samemu adresatowi dozwala.

Jeżeli więc adresat skorzysta z dozwolenia zawartego w normie n2 to zarazem naruszy zakaz normy nl

Przeciwieństw o logiczne polega na tym, iż 2 lub więcej norm nakazuje danemu adresatowi różnego rodzaju zachowania, które zgodnie z naszą widzą są niemożliwe do jednoczesnego zrealizowania, np. „bądź jutro całą dobę w Szczecinie” i „przyjedź jutro do Rzeszowa”. Niezgodność prakseologie zna (praktyczna) polega na tym, że zachowanie zgodne z jedną normą lub skutek takiego zachowania unicestwia całkowicie lub w części skutek zachowania zgodnego z drugą normą. np. tzw. normy Syzyfowe np. „Otwórz drzwi jeśli są zamknięte” i „Zamknij drzwi jeśli są otwarte”.

Ćwiczenie

Które z poniższych norm tworzą parę norm wzajemnie sprzecznych, przeciwnych, a które są niezgodne prakseologicznie.

1.    Nakazuje się właścicielom sklepów udekorować okna wystawowe przed każdymi świętami.

2.    Nakazuje się kobietom wyjeżdżać jesieniom do Zakopanego.

3.    Nakazuje się studentom I roku w ostatnią niedzielę maja w południe złożyć osobiście indeksy w dziekanacie.

4.    Zakazuję się posiadaczom lokalów odsłaniać okna wystawowe w okresie Wielkanocy.

5.    Nakazuje się studentom I roku w ostatnią niedzielę maja w południe uczestniczyć w zawodach sportowych organizowanych przez AZS.

6.    Zakazuje się blondynkom przebywania na wysokości większej niż 100m.ap.rn sprzeczne: 2 i 6

przeciwne: 3 i 5

niezgodne prakseologicznie: 1 i 4

Reguły kolizyjne porządku hierarchicznego (najważniejsze pierwsze) norma wyżej usytuowana w liierarchii norm uchyla normę niższego rzędu.

Reguły kolizyjne porządku czasowego norma późniejsza uchyla normę wcześniejsza pod warunkiem, że norma późniejsza nie jest normą niższego rzędu.