10% na rok;
2. inflacja krocząca - ceny rosną do kilku procent na rok tj. około 10 -16%;
3. inflacja galopująca - ceny rosną nawet do 100% w skali roku, 1-15% w skali miesiąca;
4. megainflacja - tempo wzrostu do 50% miesięcznie;
5. hiperinflacja - ceny rosną ponad 50% w skali miesiąca czyli więcej niż o 100% w skali roku.
SKUTKI INFLACJI:
Kto traci na inflacj:
- grupy społeczne, które maja stałe dochody czyli emeryci, renciści, pracownicy sfery budżetowej;
- inwestorzy - inwestują kapitał, aby otrzymać dochód; ryzyko inwestycyjne wzrasta gdyż nie zna cen jakie będą za kilka lat przez co traci;
- osoby, które oszczędzają - w każdym przypadku mamy do czynienia z deprecjacją czyli ze stałym spadkiem siły nabywczej pieniądza. Zaoszczędzona suma staje się mniejsza za kilka lat niż w dniu oszczędzania, zyskują oszczędności szufladowe.
Kto zyskuje na inflacji:
- osoby, które zaciągają kredyt przy stałym oprocentowaniu - w przypadku wzrostu cen pieniądz traci na wartości a rata kredytu jest taka sama;
- budżet państwa -jeżeli ceny rosną szybciej niż koszty produkcji; wysoka cena sprzedaży - wyższy podatek.
Inflacja jest procesem wyniszczającym ponieważ: niweluje oszczędzanie; - zmniejsza inwestowanie; jest nieprzewidywalna.
ZWALCZANIE INFLAGI: 1. jeżeli przyczyną jest nadmierny wzrost płac to musi powstać kontrola systemu plac; 2. dyscyplina budżetowa rozumiana jako zwalczanie deficytu w budżecie np. zwiększenie podatków, wówczas płaci je mniej osób lub zmniejszenie podatków wówczas płaci je więcej osób. Ograniczenie deficytu budżetowego jest procesem długotrwałym, zwłaszcza w gospodarce, która ma ogromne potrzeby rozwojowe; 3. dążenie do demopolizacji gospodarki -zwalczać monopol; 4. reformy walutowe • procesy naprawcze: - dewaluacja pieniądza - obniżenie wartości narodowej waluty w przeliczeniu na walory pieniężne innego państwa; denominacja pieniądza - wprowadzenie do obiegu jednostki pieniężnej zastępującej wielokrotność jednostki pieniężnej dotychczas stosowanej. Denominacja ma miejsce najczęściej wtedy, gdy wskutek inflacji trzeba operować wielkimi nominałami, co jest technicznie uciążliwe np. w 1995 roku wprowadzony został w Polsce nowy złoty, który równał się 10000 starych złotych (skreślenie zer); Mullifikacja -całkowite zlikwidowanie danego pieniądza i zastąpienie go nowym o większej wartości; często stare nie są wymieniane na nowe lub tylko część jest wypłacana - w 1948 roku w Niemczech raismarki; metoda bolszewicka; rewaloryzacja - przywrócenie wartości (rekonstrukcja), działania przywrócenia wartości pieniądza - ograniczając jego ilość w obiegu; wzrost podatków i świadczeń; 5. polityka restrykcyjna - zaostrzająca dopływ pieniądza do obiegu.
4. MIERNIKI INFLACJI
I. deflator produktu narodowego brutto (PNB) deflator PNB = nPNB/rPNB
deflator równa się ilorazowi nominalnego PNB (wyrażony w cenach bieżących, takich jakie są w danym okresie) i realnego PNB (wyrażony w cenach stałych, porównywalnych) - służy jako miara wzrostu cen. Jest to wskaźnik kosztów zakupu dóbr i usług finalnych w danym roku do ich poziomu w roku bazowym. Za pomocą tego wskaźnika ustalana jest wartość realna PNB oraz globalna dynamika