W pewnych sytuacjach uwzględniamy koszty zamiast przychodów, np. we wskaźniku obrotowości zapasów. Koszty te jednak muszą być powiązane z zapasami (nie uwzględniamy finansowych, najczęściej to koszty wytworzenia produktów). Koszty ponoszone przy magazynowaniu i produkcji są bardziej związane z zapasami niż przychody powstające na skutek kształtowania się cen.
Wskaźnik produktywności kosztów jako przychody z działalności gospodarczej do kosztów z działalności gospodarczej od razu nam powie co jest większe i czy na danej działalności jest osiągany dodatni wynik. Odwrotność tego wskaźnika nazywana jest poziomem kosztów w przychodach.
Wskaźniki rentowności
Rentowność jest ujmowana jako osiąganie dodatniej wartości wyniku finansowego (przychody i zyski nadzwyczajne przewyższają koszty i straty nadzwyczajne). W przypadku zysku nazywamy je wskaźnikami zyskowności (gdy strata - deficytowości).
To relacja zysku (lub straty) w relacji do elementu Y. Może to być zysk na podstawowej działalności operacyjnej, działalności operacyjnej, pozostałej działalności operacyjnej, działalności finansowej, gospodarczej, EBIT, brutto, netto, zatrzymanym (pozostawionym), dywidenda, zyski szczegółowe (np. na sprzedaży konkretnego produktu). Zysk ten powinien być powiązany z mianownikiem (Y). Mogą to być zasoby majątkowe, kapitał (i jego elementy), przychody, koszty, zasoby osobowe (stany przeciętne). Ile trzeba zaangażować Y by otrzymać jedną jednostkę badanego zysku.
Przykład;
wskaźnik rentowności przeciętnego stanu majątku ogółem wynosi 0,4 (zysk na dział, gospod.)
Angażując 1 PLN majątku ogółem osiągamy 40 gr. zysku na działalności gospodarczej (100 i 40 jeśli w %). Aby otrzymać 1 PLN zysku na działalności gospodarczej należało zaangażować 2,5 PLN.
Czteiy omówione grupy wskaźników mogą tylko razem stanowić podstawę oceny przedsiębiorstwa i wyciągnięcia konkretnych wniosków. Wykorzystuje się je do analizy zmian w czasie, przestrzeni i względem planu.
Wskaźniki rentowności związane z przychodami i kosztami zastępują niektóre inne.