4923

rzeczywistości, zarówno środowiska pracy, jak i innych sfer życia społecznego.

Na kształcenie ustawiczne trzeba też spojrzeć z perspektywy spójności społecznej, ze względu na konieczność dokształcania właśnie tych osób najbardziej zagrożonych wykluczeniem z rynku pracy - czy to w skutek utraty umiejętności zawodowych czy tez z powodu niskiego wykształcenia, lub jego niedostosowania do potrzeb pracodawcy - po to, by umożliwić osobom wykluczonym z rynku pracy, powrót na ten rynek.

Kształcenie ustawiczne traktuje się więc z jednej strony jako instrument podniesienia ogólnego poziomu wiedzy i umiejętności dostosowania się do zmieniających się warunków, ale również jako sposób podnoszenia uczestnictwa i aktywności obywateli wżyciu społecznym, politycznym i kulturalnym. Stanowi on też podstawę stabilności demokracji i komunikacji społecznej.

Należy tu wymienić formy kształcenia ustawicznego:

szkolnaO pozaszkolnaO incydentalna/ nieformalnaO

Ponieważ kształcenie ustawiczne to ciągły proces doskonalenia zasobu kształcenia i kwalifikacji należy zapoznać się z wymiarem kształcenia w którym będziemy „pracować”:

a)    czasowy - oznacza, on integrację wysiłków edukacyjnych i wychowawczych skierowanych na człowieka we wszystkich okresach jego życia;

b)    przestrzenny - integruje poczynania dydaktyczne i wychowawcze rożnych instytucji i środowisk, z którymi w ciągu życia styka się człowiek np,. rodziny, grupy rówieśniczej, szkoły, zakładów pracy, itd.;

c)    metodyczny i treściowy - integruje zajęcia w różnym stopniu trudności, wymagające od uczącego się różnej intensywności wysiłku umysłowego w dążeniu do ukształtowania własnej osobowości.

Ponieważ edukacja jest bowiem tą dziedziną, która w przyszłości zadecyduje o osiągnięciu strategicznego celu wyznaczonego w ramach programu reform społeczno-gospodarczych

Należy tutaj wymienić podział który można dokonać przy tworzenia systemu kształcenia ustawicznego jest to strategia jaka posługujemy się w Europie a także w Polsce;

•    konwencjonalna - jest ona stosowana w Polsce i polega na tworzeniu systemu cało życiowego kształcenia z różnych już sprawdzonych elementów edukacyjnych, „układanych" wg porządku odpowiadającego poszczególnym etapom życia człowieka. Polega na wydłużeniu kształcenia pozaszkolnego o nauczanie podyplomowe, różne formy dokształcania zawodowego i ogólnego, i samokształcenia seniorów;

•    przemienności - dominuje ona w krajach Europy Zachodniej, należących do Organizacji Współpracy i Rozwoju Gospodarczego; w tej organizacji wypracowano i rozpowszechniano kształcenie powrotne jako strategię realizacji kształcenia ustawicznego;

•    centralistyczna - strategii powoływania dużych wielodziałowych instytucji ogólnego oraz zawodowego kształcenia i wychowania, skupiających młodzież i dorosłych. Wśród elementów istotnych dla stanowienia strategii rozwoju kształcenia ustawicznego ważną rolę odgrywają analizy procesów przekształceń strukturalnych, rozwoju gospodarczego, kosztów i stosunków pracy, a także prognozy zatrudnienia i

2