5348

5348



1.    Zwyczaj - to podstawowe źródło prawa na całym starożytnym Błiskim Wschodzie; prawo tego obszaru to w znakomitej większości prawo zwyczajowe. Odwołania do prawa zwyczajowego znajdujemy często dokumentach praktyki - zdarza się np., że umowy odsyłają, co do nieuregulowanych w nich kwestii, do „zwyczaju miasta”, „zwyczaju dla córek miasta” itp.

2.    Akty normatywne władz, przede wszystkim króla, który z jednej strony stanowił ostatnią instancję sądową, z drugiej był wyrazicielem boskiej sprawiedliwości na ziemi. Król regulował różne dziedziny prawa, gdyż „stanowienie sprawiedliwości” było jedną z jego najważniejszych funkcji. Należy przy tym pamiętać, że nie możemy wprowadzać współczesnego podziału na rozporządzenia, ustawy itp, a nazwa edykt czy dekret ma cliarakter całkowicie umowny. Królewskie akty prawne mogły dotyczyć:

a.    ustroju państwa

b.    funkcjonowania administracji.

c.    gospodarki, a ściślej mówiąc przywrócenia sprawiedliwości społecznej w obrocie gospodarczym. Do tej kategorii należą tzw. dekrety miśaru - „przywracające sprawiedliwość”, tzn. anulujące pożyczki zaciągnięte pod przymusem ekonomicznym i ich konsekwencje, takie jak np. niewola za długi czy wymuszona sprzedaż nieruchomości.

d.    wymiaru sprawiedliwości1 2. Król, rozstrzygając sprawy jako najwyższy sędzia, niekiedy stanowił przy okazji ogólne normy dotyczące budzących wątpliwości kwestii z zakresu prawa sądowego. Być może takie właśnie rozporządzenia były źródłem powstania tzw. kodeksów prawnych - sporządzonych na królewski rozkaz zbiorów praw.

Z obszaru praw klinowych zachowały się następujące zbiory praw: Kodeks Hammurabiego, sporządzony na rozkaz najwybitniejszego z władców epoki starobabilońskiej, prawdopodobnie około 1750 r. p.n.e, dwa wcześniejsze zbiory w języku sumeiyjskim (Ur-Nammu, Ur, 2100; Lipit-Iśtar, Isin, 1900), mniej więcej współczesny Hammurabiemu zbiór praw z Eśnunny (1770), Prawa Srednioasyryjskie z Aszur w płn Mezopotamii z XI w. (prawdopodobnie kopia XIV-wiecznego oryginału) i Prawa Nowobabilońskie, pochodzące z VII stulecia z Sippar w środkowej Mezopotamii. Z Anatolii (Azja Mniejsza) znane są Prawa Hetyckie, spisane pomiędzy XVI i XII w.

Status tych aktów nie jest jasny, więc nie jest pewne, czy możemy o nich mówić jako o ustawach królewskich, tzn. czy stanowiły one źródło powszechnie obowiązujących norm

2

1

Zob. S. Lafont, Les actes legislatifs des rois mesopotamiens, w: Auctoritates. Xenia R. C. Van Canaegem

2

Oblata, Bruxelles 1997. s. 3-27.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Kodeks pracy jako podstawowe źródło prawa pracy KP uchwalono 26.06.1974 r. Wszedł w życie 1.01.1975
TwojePrawa UNICEF Strona wiecie, je-stem pewien, że rodzina to podstawa, najważniejsza rzecz na świ
Zwierciadło Saskie - podstawowe źródło prawa niemieckiego w Polsce pouczenia prawne - źródło prawa
skanowanie0082 nadzwyczajnego. Przeciwnie, robię to, co wszyscy w krzakach na całym świecie. I chcia
scandjvutmp4b01 68 lub niedźwiedzie. Zwyczaj to tworząc wszystkich Chińczyków na jednę formę, spraw
Świerzbowiec Świerzb to choroba kosmopolityczna -rozprzestrzeniona na całym
Pismo klinowe Było najbardziej rozpowszechnione na starożytnym Bliskim Wschodzie. Pismo to stwo
[3] KRONIKA WYDZIAŁU TEOLOGICZNEGO285 starożytnego Bliskiego Wschodu. Część trzecia rozprawy
Starożytny Bliski Wschód 2 MER NO! RE ANATOLIE * Bopa/tóy Kiilcpc Nlnive Ninive Enkómi Ras Shamra
DSC?64 PRZEDMIOT: Religie starożytnego Bliskiego Wschodu I: (Egipt,Mezopotamia, Semici Zachodni,
PIOTR WIATROWSKI PODSTAWY PRAWA -    normy prawne są zazwyczaj jednolite na całym
159 (2) II. Podstawowe zasady prawa wyborczego 159 na przykład po 25 proc. głosów, to partia A nie u

więcej podobnych podstron