5384

ROZDZIAŁ XV - ZACHOWEK

2.    osobom, które zostały w testamencie pozbawione zachowku w drodze wydziedziczenia, z

przyczyn wskazanych w ustawie

3.    małżonkowi, który został wyłączony od dziedziczenia na mocy art. 940 k.c.

Art 940. § 1. Małżonek jest wyłączony od dziedziczenia, jeżeli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione. § 2. Wyłączenie małżonka od dziedziczenia następuje na mocy orzeczenia sądu Wyłączenia może żądać każdy z pozostałych spadkobierców ustawowych powołanych do dziedziczenia w zbiegu z małżonkiem; termin do wytoczenia powództwa wynosi sześć miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o otwarciu spadku nie więcej jednak niż jeden rok od otwarcia spadku

Jeżeli zstępny spadkodawcy nie jest uprawniony do zachowku z którejkolwiek z wymienionych przyczyn, uprawnienie do zachowku przysługuje ieao zstępnym. Jedyny wyjątek tworzy wypadek, gdy nastąpiło zrzeczenie się dziedziczenia obejmujące zstępnych zrzekającego się (art. 1049 § 1

k. c).

z.r.óżni.ęow.ąn.ię uprawnień

Zachowek określa się w oznaczonej kwocie pieniężnej.

Wysokość tej kwoty zależy od wielu okoliczności, przede wszystkim:

l.    od wielkości udziału spadkowego, który by danemu uprawnionemu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym

2.    od wartości spadku

3.    od wartości podlegających doliczeniu darowizn

Uprawnionemu do zachowku, który jest trwale niezdolny do pracy, oraz uprawnionemu zstępnemu który jest małoletni, należą się 2/3 udziału spadkowego, jaki by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, natomiast każdemu z pozostałych uprawnionych - połowa wartości tego udziału (art 991 § 1 k.c).

USTALENIE WYSOKOŚCI ZACHOWKU

Wysokość zachowku ustala się za pomocą wielu obliczeń, które przebiegają w trzech etapach:

1.    najpierw określa sie udział spadkowy stanowiący podstawę do obliczania zachowku:

udział ten jest wyrażony odpowiednim ułamkiem

A.    za punkt wyjścia bierze się udział, w jakim dany uprawniony byłby powołany do spadku z ustawy; jednakże, inaczej niż przy dziedziczeniu z ustawy:

x uwzględnią $ię przy tym także:

1)    spadkobierców niegodnych

2)    spadkobierców, którzy spadek odrzucili X nie uwzględnia się spadkobierców, którzy

1)    zrzekli się dziedziczenia albo

2)    zostali wydziedziczeni (art. 992 k.c)

B.    ustalony w ten sposób udział mnoży się przez 2/3, gdy uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy lub małoletni, a przez 1/2 - w pozostałych wypadkach; uzyskany w wyniku ułamek wyraża udział spadkowy stanowiący podstawę do obliczania zachowku

2.    następnie ustala się wartość pieniężną spadku, do której dolicza się wartość pkreslo.nyęh darowizn uczynionych przez spadkodawcę; uzyskana w ten sposób .suma

wyrażona w złotówkach nazywa sie substratem zachowku A. określa się tzw. czystą wartość spadku tj. różnicę między wartością stanu czynnego spadku a wartością stanu biernego spadku; inaczej mówiąc należy

2