2
* lub co do wzajemnego stosunku kilku testamentów.
Testament notarialny
Testament może zostać sporządzony także w formie aktu notarialnego. Testament sporządzony w tej formie pozwala między innymi uniknąć dokonania rozrządzeń sprzecznych z prawem oraz z uwagi na udział notariusza pomaga w pełniejszym, precyzyjniejszym wyrażeniu rzeczywistej woli testatora.
Testament allograficzny
Zgodnie z art. 951 k.c. spadkodawca może oświadczyć swoją ostatnią wolę ustnie wobec dwóch świadków oraz przewodniczącego zarządu gminy, sekretarza gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego. Oświadczenie spadkodawcy spisuje się wówczas w protokole z podaniem daty jego sporządzenia. Następnie protokół odczytuje się spadkodawcy w obecności świadków, a po odczytaniu protokół podpisywany jest przez spadkodawcę, osobę urzędową wobec której wola została oświadczona oraz przez świadków. W sytuacji gdy spadkodawca nie może podpisać protokołu należy to zaznaczyć w protokole ze wskazaniem przyczyny braku podpisu. Należy nadto dodać, iż stosownie do regulacji art. 951 § 3 k.c. nie mogą w ten sposób sporządzić testamentu osoby głuche lub nieme.
Testament ustny
Spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków, jeżeli:
* istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy,
* albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione.
W przypadku tej formy, na podstawie art. 952 § 2 k.c. treść testamentu może być stwierdzona w ten sposób, że jeden ze świadków albo osoba trzecia spisze oświadczenie spadkodawcy przed upływem roku od jego złożenia. Tak sporządzone pismo powinno ponadto zawierać:
* oznaczenie miejsca i daty oświadczenia spadkodawcy,
* oznaczenie miejsca i daty sporządzenia pisma,
* podpisy spadkodawcy i dwóch świadków albo wszystkich świadków.
W sytuacji natomiast gdy treść testamentu ustnego nie została w powyższy sposób stwierdzona, można ją w ciągu sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku stwierdzić przez zgodne zeznania świadków złożone przed sądem. Na marginesie można zaznaczyć, iż w razie gdy przesłuchanie jednego ze świadków jest niemożliwe lub napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, sąd może poprzestać na zgodnych zeznaniach dwóch świadków. Testament sporządzony w podróży na polskim statku morskim lub powietrznym Podczas podróży na polskim statku morskim lub powietrznym można sporządzić testament przed dowódcą statku lub jego zastępcą. Do sporządzenia testamentu w tej formie wystarczy zatem sam fakt podróży określonym statkiem. W omawianym przypadku testament sporządzany jest w następujący sposób:
1. spadkodawca oświadcza swą wolę dowódcy statku lub jego zastępcy w obecności dwóch świadków;
2. dowódca statku lub jego zastępca spisuje wolę spadkodawcy, podając datę jej spisania,
3. następnie odczytuje to pismo spadkodawcy,
4. pismo podpisują spadkodawca, świadkowie oraz dowódca statku lub jego zastępca. Jeżeli spadkodawca nie może podpisać pisma, należy w piśmie podać przyczynę braku podpisu spadkodawcy.
W przypadku gdy zachowanie tej formy nie jest możliwe, przepisy dopuszczają w takiej sytuacji możliwość sporządzenia testamentu ustnego.
Testament wojskowy
Testament taki można sporządzić w czasie wojny lub mobilizacji albo przebywania w niewoli, jednakże jak twierdzi się powszechnie w literaturze forma ta nie była dotychczas wykorzystywana.