(38)

»X Pierwszy. Gdyby cal dostępny dotykiem był równy lub pozostawał w jakimkolwiek innym stosunku do cala widzialnego. wynikałoby stąd. iż (rzeczy) nierówne są równe. co jest niedorzecznością. W jakiej bowiem odległości umieszczono by widzialny cal, aby upodobnić zrównać go z calem dostępnym dotykiem?

»X Drugi. Gdyby stopa dostępna dotykiem i stopa widzialna stanowiły tę samą ideę, ten. komu przywrócono wzrok, a kto nic widział dotychczas swych własnych koriczyn lub czegokolwiek, czego dotykał, na widok długości stopy wiedziałby, że jest to długość stopy, sed fal sum hoc ergo et id.

^J,X Po trzecie. Na podstawie problemu Molyneuxa, który w przeciwnym razie on sam i Lockc nieprawidłowo rozwiązali.

(folio 109)

'SM Prócz idej nic nie jest postrzegalne.

M Dwóch rzeczy nie można ze sobą porównać, nic posrrze-S gając ich obu, ergo o niczym, co nie jest ideą, nie można powiedzieć, że jest do niej podobne lub niepodobne.

M-+ Ciała etc. i s t n i e j ą nawet, gdy nie są postrzegane -stanowią bowiem moce w aktywnym Bycie.

+ Następstwo ideą prostą. <53a Następstwo jest abstraktem, tj. ideą nie do pojęcia? Locke, rozdz. 7^M.

Rozciągłość widzialna {jest proporcjonalna do rozciągłości dotykałnej, a takie} powiększa się [« encrease‘d] i po-

mniejsza poprzez (dodawanie i odejmowanie] części; dlatego (obie) bierze się za tą samą.

X 6 Jeśli rozciągłość istnieje w ciałach, poza umysłem, to py- 55 tanie brzmi: (która?) dotykalna, widzialna czy /abstra-howalna [abstractible] czy/ też obie?

>X Twierdzenia matematyczne dotyczące rozciągłości i ru- 56 chu prawdziwe w dwojakim sensie.

Mt6 Rozciągłość uważa się za swoiście bezwładną, ponieważ 57 nic towarzyszy jej przyjemność i ból; dlatego sądzi się. iż istnieje w materii, a również i dlatego, że uchodziła za wspólną dwóm zmysłom.

<jak również (za sprawą] stałego ich postrzegania?. 57*

uX Ślepiec, odzyskawszy wzrok i oglądając coś po raz pierw- 58 szy, nie zdołałby powiedzieć, jak blisko niego znajduje się to, co ujrzał, ani nawet czy znajduje się to na zewnątrz niego, czy też w jego oku. Kwestia: czy nie myślałby tego ostatniego?

Ifolio 110]

^JX> Ślepiec, odzyskawszy wzrok i oglądając coś po raz pierw- 59 szy, nie mógłby wiedzieć, że to, co ujrzał, jest rozciągłe, zanim jakiejś jednej i tej samej rzeczy nie zobaczyłby i nie dotknął; nie wiedząc, jak minimum tangibile" będzie wyglądało.

M. Memento: że Wmeomery'* /homogeniczne cząstki/ 60 wprowadzono w odpowiedzi na zarzut, iż Bóg stworzył Słońce, rośliny etc. przed zwierzętami.