7. Klasyfikacja form spółek.
Klasyfikacja form spółek z punktu widzenia:
a) Podstawy ekonomicznej utworzenia i związanego z nią zakresu odpowiedzialności wspólników za zobowiązania:
■ spółki kapitałowe:
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.),
- spółka akcyjna (S.A.).
■ spółki osobowe:
- spółka cywilna (S.C.),
- spółka partnerska,
- spółka jawna,
- spółka komandytowa,
- spółka komandytowa - akcyjna.
b) Źródła prawa regulującego powstanie i funkcjonowanie:
■ spółki handlowe:
- spółka partnerska,
- spółka jawna.
- spółka komandytowa,
- spółka komandytowa - akcyjna,
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,
- spółka akcyjna.
■ spółki cywilne.
Spółki osobowe: konstrukcja oparta jest na osobowości uczestników. Biorą oni bezpośredni udział w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, angażują bowiem nie tylko swój majątek, ale także osobistą pracę. Liczba uczestników takiej spółki jest niewielka, a ryzyko związane z uczestnictwem znaczne, wspólnicy bowiem odpowiadają całym swym majątkiem za zobowiązania spółki.
Do charakterystycznych atrybutów spółek osobowych zalicza się m. in.:
- trwałość składu osobowego wspólników,
- prawe i obowiązek współdziałania wszystkich wspólników do osiągnięcia wspólnego celu (występuje nawet wynikający stąd obowiązek lojalności wobec spółki,
- prawo każdego wspólnika do prowadzenia i kontroli spraw spółki,
- rówme prawa i obowiązki każdego wspólnika,
- brak osobowości prawnej i w konsekwencji wspólny charakter majątku spółki oraz osobista odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki.
W spółkach kapitałowych osoby wspólników schodzą na drugi plan. a na pierwsze miejsce wysuwa się udział w kapitale zakładowym. W tego rodzaju spółkach uczestnicy nie są zobowiązani do osobistej pracy na rzecz spółki. Przedsiębiorstwo mogą prowadzić niektórzy z nich lub osoby obce. Nie będąc tak ściśle związanym ze spółką, udziałowcy ponoszą odpowiedzialność do wysokości sumy reprezentowanej przez posiadanie akcji, a w sp. z o.o. do wysokości udziałów.
Charakterystyczne cechy spółek kapitałowych:
- zmienny skład osobowy.
- brak obowiązku współdziałania dla osiągnięcia wspólnego celu oraz obowiązku lojalności wobec spółki (obowiązek ten dotyczy członków zarządu tych spółek),
- wspólnicy są odsunięci od bezpośredniego prowadzenia spraw spółki i pozbawieni prawa do bezpośredniej jej kontroli,
- prawa i obowiązki wspólników mogą być zróżnicowane,
- kapitał jest zmienny,