6205

Spółka cywilna - ogólnie

Spółka jest organizacją gospodarczą pozwalającą na osiąganie wspólnych celów przez osoby tworzące spółkę, które (w większości przypadków) wnoszą do spółki określony wkład stanowiący majątek umożliwiający rozpoczęcie działalności. Tworzenie i funkcjonowanie spółek nie jest uregulowane w jednym akcie prawnym. Przepisy dotyczące spółek zawarte są przede wszystkim w kodeksie handlowym, dotyczącym spółek prawa handlowego - spółki jawnej, komandytowej, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnej. W kodeksie cywilnym zawarte są przepisy dotyczące spółki cywilnej. Prawo polskie nie zna obecnie innych rodzajów spółek, liczba spółek jest więc ograniczona i nie można tworzyć spółek innego rodzaju niż te, które wymienione są w przepisach prawa. Oprócz spółek do tej pory znanych w polskim systemie prawnym - mogą pojawiać się nowe, takie jak spółki komandytowo-akcyjne.

Spółki dzielimy na osobowe i kapitałowe. Do spółek osobowych zaliczymy spółki: cywilną, jawną i komandytową. Do spółek kapitałowych zaliczamy spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i spółkę akcyjną. W spółkach osobowych majątek wniesiony do spółki i nabyty przez nią w trakcie działalności stanowi tzw. Współwłasność łączną, czyli jest majątkiem wspólnym wszystkich wspólników. Majątkiem tym spółka posługuje się dla osiągnięcia wspólnych celów, ale nie jest on jej własnością. W przypadku spółki osobowej możliwe jest więc, że wierzyciele spółki będą dochodzić swoich roszczeń (np. zapłaty długu) nie tylko od spółki, lecz także z majątku osobistego jednego, kilku lub wszystkich wspólników. Natomiast w spółkach kapitałowych majątek wniesiony do spółki i nabyty przez nią w trakcie działalności jest wyłącznie własnością spółki. Spółki kapitałowe są bowiem osobami prawnymi i mogą mieć majątek własny. Nie ma zatem wspólności majątkowej, majątek wspólników jest rozdzielony od majątku spółki, a wspólnicy lub akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki.

Spółki powstają na podstawie umowy (spółki jednoosobowe na podstawie tzw. aktu założycielskiego). Umowy te mają charakter cywilnoprawny, określają układ praw i obowiązków pomiędzy wspólnikami (stosunki wewnętrzne spółki), przyznają im w zamian za wkład czy inne działania na rzecz spółki określone korzyści. Na zewnątrz obowiązki spółki określają- oprócz umowy- przepisy prawa.

Regulacja prawna dotycząca spółki cywilnej jak wcześniej wspomniano zawarta jest w kodeksie cywilnym (art. 860-875). W istocie spółka ta nie jest