6301

Pojęcie to w starożytnoici było selektywne i wartościujące (kultura obejmowała tylko korzysnie dla praktyki narzędzia (urządzenia) i wynalazki - uznane zasady postępowania w kręgu kulturowym - to co pozytywnie oceniano). Spopularyzowane zostało na przełomie XVU i XVIII wieku w literaturze niemieckiej. Najpierw za sprawą Samuela Pufendorfa (filozof prawa) - kultura to ogół wynalazków, sztuk, urządzeń wprowadzonych przez człowieka zwłaszcza instytucje polityczne i zasady sprawiedliwości, regulujące ludzkie działania w myśł wskazań rozumu Racjonalistyczne pojmowanie kultury (rozum decyduje co nazywamy kulturą), selektywne i wartościujące (zjawiska pozytywnie oceniane).

Przełom w pojmowaniu kultury pojawił się w pismach Jochana Hawdera - idea: każdy lud na ziemi posiada jakąś kulturę, stanowiącą ogniwo łańcucha obejmującego cały świat. Nie ma społeczności bez kulmry. Nie ma kultur lepszych i gorszych, są kultury różne. Wszystko jest kulturą co człowiek tworzy. Kulrura to sposób przystosowania się człowieka do warunków bytu (sposób zaspokajania ludzkich potrzeb)

Kultura rekompensuje fizyczne niedostatki człowieka w walce o byt. Jako organizm żywy nie jesteśmy najsilniejszym orgatuzmetn żywym, jako jedyny jest zdolny do wytworzenia kultury.

Jedną z pierwszych naukowych definicji kultury była definicja stworzona w 1871 r przez Edwarda Tylor a (profesor antropologii) - definicja kultury opisowej - kultura lub cywilizacja jest to złożona całość obejmująca wiedzę, wierzenia, sztukę, prawo, obyczaje oraz wszystkie inne zdobiości i nawyki nabyte przez człowieka jako członka społeczeństwa (definicja wyliczająca) Inny przykład antropologicznego ujmowania kultury - Stefan Czarnowski (polski socjolog) - kultura jest to zobiektywizowały dorobek wspóbiy szeregowi gnip społeczny i dzięki swej obiektywności zdolny rozszerzać swój zasięg w czasie i przestrzeni. Ta definicja mówi o kategorii zjawisk tworzących kulturę. Kultura jakiegoś narodu tworzą wytwory człowieka zobiektywizowane, zaakceptowane i uznane przez większość (należą do wszystkich). Każdy człowiek ma swoją osobistą kulturę, ale to co zrobił mieści się zawsze w obrębie kulmry grupy.

Współczesna etnologia i antropologia za wspólny wynik kultury uznaje ludzkie działania podejmowane bardzo szeroko.

Ralph Linton - definicja kultury - kultura jest konfiguracją wyuczonych zachowań i ich rezultatów, których elementy są podzielone i przekazywane przez członków danego społeczeństwa

W 1952 r. - dwaj amerykańscy antropolodzy. Alfred Kloeber i Klaud Khickhow spróbowali podsumować różne definicje kulmry znajdujące się w piśmiennictwie naukowym Doszukali się 150-ciu definicji kultury i spróbowali je uporządkować. Kilka kategorii definicji.

-    definicje genetyczne - wskazują na źródła kultury, na przeciwieństwo natura-kultura

-    definicje historyczne - kładą nacisk na rolę dziedziczenia tradycji (kultura to zbiorowy dorobek różnych grup ludzkich)

• definicje psychologiczne - kładą nacisk na psychologiczne podstawy kultury - uczenie się. naśladowiucrwo -psychologiczne mechanizmy przyswajania kultury)

-    definicje dyspnibutywne -ujmują kul mrę jako odrębne całości, tworzące systemy, ale nie zamknięte, cały czas dokonuje się wymiana, dystrybujca. Mówi się o kulturach a nie o jednej kulturze. • definicje normatywne - kładą nacisk na modele, wzory, zasady wartościowania jako elementy kulmry

-    definicje wyliczające - nigdy nie obejmują całości kulmry ludzkiej.

Antropolodzy i socjolodzy podjęli próby uogólnienia różnych definicji kulmry Antonina Kłosowska (w Polsce) - socjolog i antropolog - definicja szeroka, antropologiczna, opisowa

Kultura jest to względnie zintegrowana całość obejmująca zachowania ludzi, przebiegające wg wspólnych dla zbiorowości społecznej wzorów, wykształconych i przyswajanych w toku interakcji oraz zawierająca wytwory takich zachowań.

Istota kulmry.

Kulmra jest wyuczona Musimy nauczyć się jej w procesie wychowania i socjalizacji Nie jest dana człowiekowi, nabywamy ją w toku życia

Ujecie szerokie f antropologiczne) kultury obejmuje różnorodne zjawiska przedmioty będące wytworami i obiektami ludzkiej działalności, same działania stany psychiczne człowieka (postawy, dyspozycje, nawyki)

1. Kulmra jest zjawiskiem społecznym, czyli nie można jej analizować w oderwaniu od grupy społecznej (społeczeństwa)

Nie ismieje poza grupą społeczną Kulmra każdego społeczeństwa jest mocno zróżnicowana - nie ma jednolitego modelu kultury.

2 Kulmra jest zjawiskiem symbolicznym, tza jest wyuczoną dziedziną ludzkiego zachowania jest przekazywała z pokolenia na pokolenie drogą tradycji i poprzez różne formy symboliczne (najważniejszą formą symboliczną jest język). Prawie wszystkie wytwory ludzkie mają charakter znakowy - ułatwiają komunikację między ludźmi (wyznaczają zasady, normy przyjęte w daiej grupie społecznej)

3.    Kultura jest rzeczywistością historyczną tnz. Że jest historycznie przekształcającą się rzeczywistością społeczną

4.    Kultura ma charakter instrumentabiy. czyli jest wtórnym szmcznym środowiskiem wytworzonym przez człowieka w celu zaspokojenia jego potrzeb.

5.    Kultura jest powiązaną całością (obowiązujący katon) - każdy element kultury pełni określoną funkcję w jej całości a rozpatrywany w izolacji nie ma znaczenia.

6.    Kulmra jest zjawiskiem psychologicznym - odniesionym do jednostki, jednostkowym. Kultura jest faktem zarówno zbiorowym jak i jednostkowym, tzn. że kulmra jest bytem ponad osobowym, ale jej ostatecznym źródłem jest jednostka. Cały ponad jednostkowy byt oddziałuje na jednostkę

Pierwsze systemy teoretyczne na p-uncie antropologii.

Współcześnie antropologia nazywana była emologią.

Antropologia jest jedną z najlepiej rozwijających się nauk społecznych o biologii człowieka.

Geneza i rozwój kultury ludzkiej (ludzkość) - sposób życia ludzi realizacja wzorów.

Antropologia stawia pytanie o genezę i rozwój ludzkości

Punkt wyjścia - kultura to swoisty atrybut ludzkości tylko ona wyodrębnia gatunek ludzki ze świata zewnętrznego. Poza tym

-2-