6763

Stanisław Jachowicz-ur. w 1796 w Dzikowie pod Tarnobrzegiem, poeta działacz filantropijny, dziennikarz, autor wierszy dla dzieci. Studiować filozofii nma uniwersytecie we Lwowie w 1818, przenieśli sili do Warszawy, gdzie pracowali jako kancelista, następnie nauczyciel, pedagog. Czlionek tajnego Związku Wolnych Polakliw; wsplipracowali z \"Tygodnikiem dla dzieci\". W 1830 wydali z I.K. Chrzanowskim V'Dziennik dla DzieciY'- pierwsze w Ifwiecie codzienne (6 dni w tygodniu) gazete dziecięca, redagowane w nowoczesny sposlb ( bezpoeredni kontakt z czytelnikami, inicjowane akcji erodowiskowych), Wybuch powstania listopadowego przerwae wydawanie dziennika.

W czasie powstania czeonek Towarzystwa Patriotycznego, w 1831 zaeoeyciel Towarzystwa Wychowania Dzieci po Polegeych Rcerzach, organizuj lic ego opiekę nad sie rotami.

Po upadku powstania, kontynuowae pradagogiczne w Warszawskim Towarzystwie Dobroczynnoeci, zakeadajac ochronki dla sierot, przeksztaecane peniej w szkoey rzemieeinicze.

W okresie popowstaniowym wypracowae Ciasny model twerczoeci, typ powiastki blisko związany z dziecięca zabawę, obserwacje, dziecięcym liwioatem. Jachowicz potrafię dostosowae wiersz do zainteresowae dziecka, jego moeiiwoeci percepcyjnych, uchynie z lektutry rodzaj pouczjecej, moralizujlicej zabawy. Tematami jego wierszy byey zazwyczaj scenki z liycia dzieci , obrazki przyrodnicze ujete w formli bajki lub powiastki z silnie wyeksponowanym moraliem.

Utwory:

\'Powiastki i bajki\" /4 tomy, 1842-47, zwierajlice wiersz Pan kotek bye cho ry/;

\''Pamietka dla Eryczka\" /4 tomy/

\" Sto nowych powiastek\"

\-eredeo wiadomoeci dla dziatek polskich\"

Klementyna Hoffmanowa-ur. w 1998 w Warszawie, prozaik, pedagog, autorka ksil^ek dla dzieci i mliodzieey, pierwsza polska pisarka utrzymuj lica sie przcy literackiej i pedagogicznej. Klementyna pochodziea ze znanej rodziny warszawskiej; otzrymaea ecenie domowe, wzbogacone samoksztaeceniem, dzięki czemu mogea pełnili funkcje wizytatorki warszawskich pensji eeeskich. Zwalczaj lic kosmopolityczne wychowanie francuskie, propagowali wychowanie na wskroli polskie i przktyczne.

W okresie powstania listopadowego wspetv^irczyni Warszawskiego Zwiezku Dobroczynnoeci, peniej jego przewodniczeca.

w latach 1819-1831 następuje najbardziej tarczy w jej eyciu okres pisarskiej dziaealnolk:i.

Swoje myeii rozwinea szczegeinie w sv^ich dzieeach:    \"Pamietce po dobrej

matce\" oraz \" Listach matki o wychowaniu cerekY'. W \"Pamietce.. A" wyralia myeii, ee wyksztaecenie dziewczet ma sie ograniczae do praktycznych umiejetnoeci, poczetkew nauki i rozwijania talentew. Autorka krytykuje przesadne uczuciowoie zaleca realny stosunek do życia, eeda przeciętności uliytecznej dla eycia codziennego. Najsilniejszy nacisk keadzie na poznanie jeżyka polskiego, przewidywaea naukę historii, znajomoee weasnego kraju oparte na wyucieczkach, zwiedzaniu pamietkowych miejsc. Wprogramie naucznia dziewczlrt uwzgiedniae nauki nowoeytyne, geografie, arcydzieea literackie, mitologie, nauki przyrodnicze, prace rliczne : haftowanie, szycie jako eredeo utrzymania w razie potrzeby. Przedmioty staroeytne uznaea dla kobiet niebezpieczne /tyritdito niepokoju/. Komiasja Rzędowa Wyznae i Oliwiecenia poleciea weiiczye te ksiezk,e do bibliotek eeeskich zakeadew naukowych.

W obu tych ksiezkach Hoffmanowa staraea sie okreeiie rodzimy ideae kobiety. Wprowadziea kierunak spoeeczno- narodowy i rodzinny do wychowania dotlrt sentymantalnego, kosmopolitycznego. Chciaea by dziewczlrta przygotować do roli eon, matek, bywatelek.

Wroku 1823 zajea sie w pięknym i obazowym stylu pisaniem dla dzieci.

\"Wiezanie Helenki\" / 4 rozwijajacesie tomy/, \''Druga ksiezeczka Helenki\''. Utwory propagujące obywatelske i patriotyczne postawę meodego pokolenia szybko zyskaliy populamoec.

Podjea sie rowniee wydawania miesięcznika dla młiodych \"Rozryvrf<i dla dzieci\".