6892

są one uwarunkowane genetycznie i są przede wszystkim zorientowane na rozwój i troskę dobra własnego.

II. Tożsamość społeczna - zawiera te aspekty, te elementy ludzkiej osobowości, które są konsekwencją przynależności człowieka do różnych zbiorowości społecznych (rodziny, wspólnoty lokalnej itp.). Rodzą się one w oparciu o zawierane więzi społeczne, są przez nie kształtowane, a później same przyczyniają się i ułatwiają zawieranie nowych więzi. Tożsamość społeczna w głównej mierze ukierunkowana jest na dobro wspólne i dobro cudze i na rozwój I troskę o te dobra.

Inteligencja społeczna - określona jest jako zdolność rozumienia mężczyzn i kobiet, chłopców i dziewcząt oraz mądre postępowanie z ludźmi, przejawia się ona w ogólnej zdolności radzenia sobie z ludźmi, w wiedzy o sprawach społeczeństwa, gotowości właściwego reagowania na bodźce płynące od jednostek I grup oraz w dostrzeganiu zmiennych nastrojów I ukrytych cech osobowościowych innych osób.

Podstawowe orientacje społeczne:

-    orientacja indywidualistyczna - jest ona nie jako „naturalną”, pierwotną. Jednostce chodzi wyłącznie o nią samą, a cudzy zysk czy strata nie ma dla niej żadnego znaczenia, zaliczamy tutaj orientacje egoistyczną i masochistyczną.

-    orientacja prospołeczna (kooperacyjna) - uwzględnia ona w ten czy Inny sposób dobro innych (zaliczamy tutaj postawy: altruistyczną, kolektywistyczną, egalitarna I wyrzeczenlową), powstaje ona wówczas, gdy pojawia się sytuacja kooperacyjna, czyli taka, w której cele uczestników są ze sobą „pozytywnie sprzężone" (uczestnik może osiągnąć swój cel wtedy i tylko wtedy, gdy inni uczestnicy również osiągają swoje cele)

-    orientacja rvwalizacvina - polega ona na dążeniu do zabezpieczenia swoich interesów w relacji do innych (orientacje konkurencyjna, wroga, obronna), powstaje, gdy jednostka znajdzie się w sytuacji rywallzacyjnej, czyli takiej, w której uczestnik może osiągnąć swój cel jeżeli szanse pozostałych na realizację własnych celów są mniejsze, cele są „negatywnie sprzężone".

Co raz częściej ludzie promują postawę prospołeczną.

ELEMENTY POSTAWY PROSPOŁECZNEJ

W postawie prospołecznej wyodrębniamy:

-    działalność prospołeczna - czyli realizowanie takich programów życiowych, w których mniejszą lub większą rolę odgrywa dobro społeczne, może to być dobro: własnej rodziny, pewnej kategorii ludzi, pewnej Instytucji państwa, narodu -prospołeczne „dyspozycje behawioralne" - czyli skłonność do podejmowania mniej lub bardziej określonych działań, mających na celu dobro pozaosobiste np.