38563

I st;ilonv wypływ przez przelewy.

1 Teoria

Przelew to przegroda ustawiona na drodze płynącego strumienia. Powoduje ona jego spiętrzenie i przeprowadza wodę ze stanowiska górnego do dolnego. Górna krawędź nosi nazwę korony przelewu, a jej odległość od dna to wysokość pizelewu.

Przelewy' możemy sklasyfikować ze względu na:

-    przekrój budowli - ostra krawędź, kształt praktyczny, szeroka korona;

-    kształt wycięcia - prostokątny, lukowo-prostokątny, trójkątny,

-    zatopiony i niezatopiony.

Przelew jest szczególnym przypadkiem dużego i niezatopionego otworu, tyle tylko, że pozbawionego górnej krawędzi Dlatego też wzór na wyliczenie przepływu trochę się różni i wygląda następująco:

Q-- y₃ii b

gdzie:

p - wydatek przelewu b - szerokość otworu

Ho- wysokość warstwy wody ponad koronę _M__

Aby poprawiue dokonać odczytu należy' mieizyć rzędna zwierciadła wody w odległości co najmniej 3H od krawędzi przelewu

Celem ćwiczenie jest wyrysowanie krzywych wydatku dla wszystkich wykorzystanych kształtów przelewów i porównanie ich

2. Wnioski

Przelewy a zarazem ich kr zywe wydatku podzieliliśmy na dwie grupy' - 1) przelew prostokątny wysoki, prostokątny niski (który potem stal się zatopionym) i praktyczny;

2) przelew prostokątny wycięty, łukowo - prostokątny i trójkątny. Krzyw e z pierwszej grupy po naniesieniu na jeden wykres nie różnią się wiele od siebie. Choć spodziewałem się, że przelew zatopiony będzie miał inną, mniejszą wydajność, jednak tak nie jest. Teoretycznie najlepszą wydajność powinien mieć przelew o kształcie praktycznym - w naszych wy liczeniach nie odbiega wiele od nonny. Natomiast w drugim zestawie przelewów najbardziej odstaje od reszty przelew' tr ójkątny. Jego wydajność jest bar dzo tnala - dla porównywalnych stanów H„ przepływ jest pr awie dwukrotnie mniejszy.

Celem ćwiczenia było wykazanie, że kształt ma znaczenie na wydatek przelewu jednak z naszych obserwacje wcale tak nie wynika Może to wynikać z błędów odczytu a może z dlatego, że przepływy nie były duże a teoria ta sprawdza się tylko dla przelewów powyżej jakiejś wartości.