7065

Instytucje podobne acz inne: organ osoby prawnej - nie jest odrębną częścią; posłaniec - jedynie pośredniczy, nie decyduje; zastępca pośredni, powiernik -działa we własnym imieniu ale na cudzy rachunek.

a Prokura, (działalność per procuram, pełnomocnictwo handlowe, „alter ego spółki").

Jest pełnomocnictwem szczególnego rodzaju, upoważniającym do wszystkich czynności, także sądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa zarobkowego. Specjalnego upoważnienia potrzebuje prokurent tylko do niektórych czynności: do zbycia przedsiębiorstwa, wydzierżawienia I ustanowienia w nim prawa użytkowania, oraz do zbywania i obciążania nieruchomości tego przedsiębiorstwa.

1. Ustanowienie prokury a) Kto?

Zgodnie z art. 60 i nast. kodeksu handlowego prokury może udzielić tylko kupiec rejestrowy, tj. spółka jawna, spółka komandytowa, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjna. Nie może spółka cywilna, fundacje czy inni przedsiębiorcy. Nie ma kompetencji ustanowienia prokury prokurent ani tez inny pełnomocnik tej spółki, a) Komu?

Zgodnie z art. 100 k.c., pełnomocnikiem, a co za tym idzie, również prokurentem, może być osoba fizyczna posiadająca co najmniej ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Nie będzie więc mogła zostać prokurentem osoba fizyczna pozbawiona zdolności do czynności prawnych (osoba ubezwłasnowolniona całkowicie, osoba, która nie ukończyła lat 13). Z tego wynika, że istnieje możliwość ustanowienia prokurentem osoby o ograniczonej zdolności do czynności prawnych (osoby ubezwłasnowolnionej częściowo, osoby, która ukończyła lat 13, a nie osiągnęła jeszcze pełnoletności). Nie wydaje się jednak celowe wykorzystywanie tej możliwości, skoro funkcja prokurenta wymaga samodzielności i znacznego doświadczenia życiowego.

Jak każde pełnomocnictwo, będąc jednostronną czynnością prawną, daje jedynie uprawnienia do dokonywania czynności prawnych w imieniu spółki handlowej i ze skutkiem dla niej bezpośrednio. Obowiązek działania wynika natomiast ze stosunku podstawowego. Zatem prokurent może być pracownikiem spółki z o.o. udzielającej prokury lub wykonywać obowiązki prokurenta na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej, umowy o świadczenie usług.

Funkcji prokurenta nie może pełnić osoba prawna. Wynika to ze stosunku szczególnego zaufania, który nawiązuje się pomiędzy prokurentem a mocodawcą, o trudno o taki z organem osoby prawnej.

Niedopuszczalne jest ustanowienie prokurentem osoby, której przysługują uprawnienia o takim samym lub szerszym zakresie, jaki kodeks handlowy przyznaje prokurentowi, ponieważ takie ustanowienie byłoby bezcelowe. Możliwe jest natomiast udzielenie prokury wspólnikowi spółki z o.o. lub akcjonariuszowi, który nie jest członkiem zarządu.

a) jak?

Ustanowienie wymaga zgody wszystkich wspólników, komplementariuszy czy członków zarządu odpowiednio do rodzaju spółki.

Powinno nastąpić poprzez pisemne oświadczenie, może być jednak również ustanowiona ustnie, ponadto może być wymagana forma szczególna na takich samych zasadach jak udzielenie pełnomocnictwa.

Zgodnie z Art. 65. § 1. Udzielenie i wygaśnięcie prokury kupiec powinien zgłosić celem wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego. Wpis ten jest obowiązkowy ale nie prawotwórczy, prokura jest zatem ważna pomimo, że nie wpisano jej do rejestru. Ponadto, ze względów bezpieczeństwa stosunków gospodarczych, do zgłoszenia dołączyć należy skreślony wobec sądu albo uwierzytelniony notarjałnie