IMG 19

uprzedmiotowienie uczniów nie jest nigdy celem wychowania, a jedynie doraźnym środkiem. Szkoła bowiem powinna kształcić nie tyle ludzi o szerokim zakresie wiedzy i umiejętności praktycznych oras ze wszech miar bezwolnie posłusznych, ile ludzi twórczych, zdolnych do oryginalnego i niekonwencjonalnego myślenia, odważnie stawiających czoło wszelkiemu niedomaganiu, bezmyślności, głupocie i zacofaniu, ludzi ideowych, dla których prawda, dobro i piękno stanowią wartości najwyższe. Takie cele dają się realizować przede wszystkim w warunkach podmiotowego, a nie instrumentalnego traktowania uczniów.

Tymczasem codzienna praktyka życia szkolnego świadczy o czymś zgoła przeciwnym. Mianowicie, w systemie nauczania 1 wychowania dominuje nadal instrumentalne podejście do uczniów. Faktu tego nie da się ukryć i dzieje się tak wbrew najlepszym intencjom nauczycieli. Otóż większość nauczycieli chciałaby mieć uczniów otwartych na problemy i przekazywane im informacje, odważnie broniących własnych poglądów i przekonań, samodzielnych i twórczych, o dużym poczuciu niezależności, pewności siebie i godności osobistej oraz optymistycznie nastawionych wobec otaczającej rzeczywistości. Niestety, mając przeważnie do czynienia z takimi właśnie uczniami, nauczyciele zaprzepaszczają szansę tak dobrze zapowiadającego się dalszego wielostronnego ich rozwoju wskutek zbyt instrumentalnego do nich podejścia (por. Gordon T._f 1981, s. 166). Po prostu niejako zapominają, iż podporządkowywanie sobie uczniów „na siłę” i za wszelką ceną może być groźnym źródłem nabywania przez nieb właściwości niepożądanych, jak: lękliwość, zwiększone poczucie aieżnośd, wzrost agresywności, utrata samodzielności i twórczej aktywności, chęć wymykania się spod wpływów nauczycieli, tajona łub pewna niechęć wobec nauczycieli i szkoły ftp.

Prswkflowoirl tych w gronie zawodowych pedagogów nfc trzeba chyba specjalnie umartwiać Dowody na to można znaleźć tak w codziennym doświadczeniu szkolnym, jak i wiedzy pay-kahpcsatj iwlaawza t takrasu frustracji i mechanizmów obronnych. Temat ten jednak wybiegi poza ramy niafctjemj pubh-karp. Warta w tym miejscu zamarzyć, żfc zachowania dziad I mśnśtwsy ntenadho odtwzsroadlaji sposób widzenia prasa ais