7510

widok krwi oraz ból są dostateczną karą; bawiące się dzieci zrobiły bałagan w mieszkaniu - muszą doprowadzić pokój do idealnego porządku.

-    kara fizyczna (cielesna) - uwłacza godności osobistej dziecka, wzmaga jego agresywność i uprzedzenia wobec dorosłych. Dziecko bite jest też narażone na uszkodzenie ciała i trwałe tego skutki. Jest zdolne do krzywdzenia innych dzieci. Wymierzanie kar staje się dla niego modelem rozwiązywania różnych konfliktów i jedną z przyczyn demonstrowania własnej siły fizycznej. Jedną z przyczyn wymierzania kar cielesnych jest tradycja „mnie bili i wyrosłem na porządnego człowieka, musi swoją porcję otrzymać mój syn".

-    kara niesprawiedliwa - jest to kara wymierzona w stanie zdenerwowania, w celu uśmierzenia własnego niezadowolenia i wyładowania gniewu na bliskiej osobie. Kara niesprawiedliwa jest wymierzana bez konkretnej przyczyny i winy ze strony ukaranego, np. potrącenie przez nieuwagę stolika z wazonem. Wazon rozsypuje się na kawałki, a dziecku wymierza się surową karę.

Skuteczność metod karania zależy od spełnienia wielu warunków:

1.    Pozytywny stosunek karanego do karzącego i odwrotnie.

2.    Zaakceptowanie norm wprowadzonych przez karzącego.

3.    Wymierzanie kary w przyjaznej atmosferze i bez osób trzecich.

4.    Unikanie zbyt surowych I zbyt łagodnych kar.

5.    Skuteczność jest tym większa im silniejsze uczucie miłości i przywiązania łączy karanego z karzącym I na odwrót.

6.    Kara stosowana we właściwym czasie - niektóre przewinienia dziecka muszą się spotkać z natychmiastową reakcją. Przy innych wykroczeniach odłożenie kary na czas późniejszy może być skuteczniejsze.

7.    Indywidualizacja kary - każde dziecko ma inną osobowość. Jedno jest bardzo wrażliwe, szybko i mocno reaguje na dezaprobatę, a inne posiada silny, odporny system nerwowy.

8.    Obowiązek zapoznania się ze skutkami lub cechami swego przewinienia.

9.    Wysłuchanie wyjaśnień i ewentualnych usprawiedliwień karanego.

10. Unikanie stosowania wciąż tych samych kar - kara musi być zabiegiem przykrym, a jeśli dziecko przyzwyczai się do wciąż tej samej kary, nie odczuwa przykrości, nie budzi ona lęku, a więc jest zbyteczna.

Pozornie kara wydaje się od nagrody skuteczniejsza, gdyż przynosi natychmiastowy skutek. Ukarane dziecko przestaje się źle zachowywać, przeprasza i obiecuje poprawę. W rzeczywistości metoda ta jest najmniej skuteczna i obciążona największą ilością wad. Zazwyczaj bardziej tłumi, niż wygasza negatywne zachowania i po pewnym czasie następuje nawrót tych zachowań.

Jakikolwiek rodzaj kar będzie się stosować, pamiętać należy, iż nie forma kary jest najważniejsza, lecz atmosfera jaka jej towarzyszy. Najważniejsze jest, aby żadnej karze nie towarzyszyło poniżanie godności karanego, żeby kary nie przygniatały i nie ośmieszały, by nie nastrajały wrogo do osób wymierzających kary, by nie budziły pragnienia zemsty. Poniesiona kara wymazuje winę, do której nie wolno w przyszłości wracać.