7798

Odsetki proste mogą być liczone przy uwzględnieniu jednego z trzech podstawowych założeń, tj.

jako odsetki .od stu" („od sta") • kwota odsetek obliczana jest przy założeniu, że kapitał będący podstawą ich ustalania

stanowi 100%;

jako odsetki ..w stu" • ta metoda liczenia odsetek występuje wówczas, gdy poszukije się kwoty brutto, która obejmuje zarówno kapiał jak i odsetki;

jako odsetki ..na sto" • rachunek ten umożliwia odpowiedź na pytanie, jaki kapitał należy ulokować, aby otrzymać zwrot ustalonej z góry simy przy pożądanej zyskownośd lokaty.

Ogólny wzór na obliczanie odsetek prostych (od stu) przyjmie następującą postać:    O — K * t

^w A ’ 100 ‘

Przykład

Marianna P. zaciągnęła kred/t w wysokości 50 000 zł na 10 miesięcy przy założeniu, że wraz z jej zwrotem wierzyciel otrzyma odsetki w wysokości 3% miesięcznie, le wyniesie kwota odsetek?

O = K • ^ • t = 50000 ± ■ 10 = 15000

Stopa procentowa i czas powinny być wyrażone w jednakowym układzie, np. w miesiącach czy dniach.

Czas wykorzystania kapitału liczy sie poczynając od następnego dnia po powstaniu zobowiązania łącznie z dniem jego spłaty. W Polsce, zgodnie z Prawem bankowym z dnia 27 sierpnia 1997 r. (art. 53, Dz. U. nr 140, poz. 939) przy obliczaniu odsetek od środków pieniężnych, obowiązuje zasada, iż rok ma 365 dni.

Gdyby Marianna zaciągnęła kredyt na 12% rocznie w wysokości np. 70 000 zł 25 maja i zamierzała go spłacić 10 września, to wówczas trzeba sprowadzić stopę procentową do skai dziennej.

Z wyliczeń wynika, że Marianna zaciągnęła kredyt na 108 dni, tj. w maju - 6 dii, w czeiwcu - 30 dni, w lipcu i sierpniu po 31 dni i we wrześniu 10 dni.

0=K ■■+■[= 70000 ■ ^ ■ 108 = 2485,48

Odsetki mogą być pobierane z dołu (wcześniej omówione) lub i góry, które określane są mianem dyskonta, Porównanie odsetek z góry i z dołu możiwe jest po dokonaniu odpowiednich przeliczeń.

ps

36i

r

rps - porównywalna stopa dyskonta, r - stopa odsetek pobieranych jednorazowo z dołu po zakończeniu roku, t-Sczba dni w okresie.

Gdyby Mariannie olerowano odsetki z góry wg stopy dyskonta 28%, a z dołu - 36%, to która wersja umowy kredytowej byłaby dla niej lepsza?

r = -Ł-L22.. rn. = Mm.. l!& = 38 88%

ps 100-r t 100-28 JGS    •

Odsetki „na sto" wykorzystywane są gdy trzeba poszukiwać aktualnej ceny (wartości) lokaty pieniężnej na ustalony okres i przy założonej stopie procentowej w skali rocznej. ObSczenia można wykonać wg następującej formuły:

C_a =N«100:(100 + ^)

Ca • aktualna wartość N • przyszła wartość r - stopa procentowa i - czas

Firma przetwórstwa owoców i warzyw zarobiła trochę pieniędzy, które zamierza ulokofwać w sprzedawanych w lormie przetargu skarbowych bonach 26-tygodniowych pod warnikiem, że odsetki w skali rocznej wyniosą 6%. Przystępując do przetargu, firma powinna podać oferowaną cenę nabycia (bony sprzedawane są z dyskontem) za 10 000 zł wartości nominalnej. Obicz cenę, która spełnia żądane przez liimę wymagania (odsetki roczne 6 %).

C_a = 10000 • 100: (100 +    = 9709,51z/

Sprawdzenie:

(10000-9709.S1H10O., 36S _ c rw -9=WSi-^#26J7 -O.U/O

Rachunek odsetek „w stu" stosujemy gdy konjęgnę jęą wyznągęnję kwoty należności lub zobowiązania. PO ódigęnąi Qd którego uzyskuje się oczekiwaną z góry kwotę netto. Wzór

S = K*100:(100-££)

S - suma brutto,

K - kwota netto oczekiwana z góry