ingerencji organów państwowych. Nadzór czy zadania są wykonywane zgodnie z prawem i w granicach prawa. Zadania własne są wynikiem przyjęcia zasady subsydiarności.
zlecone nie są zadaniami. To wykonywanie administracji państwowej w terenie. Organ wyższego szczebla zleca wykonanie zadania organowi niższego szczebla. Więcej niż nadzór - ingerencja. Nie są wykonywane samodzielnie. Zadania zlecone to uznanie zasady decentralizacji tj. wyręczanie się jednostki wyższego szczebla jednostką niższego stopnia, nadzór dzielimy na
prawny ograniczony do zadań własnych samorządu. Badanie zgodności działań z normami prawnymi
celowościowy dotyczy zadań zleconych. Nadzór ten bada również aspekt celowościowy zachowań samorządu (zgodność z wytycznymi)
Gmina jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego. 08.03.1990 ustawa o samorządzie terytorialnym zmieniona na 01.01.1991 ustawa o samorządzie gminnym.
Art. 1 mieszkańcy z mocy prawa tworzą wspólnotę samorządową.
Podmiot - mieszkańcy, którzy są na stale zameldowani na terenie gminy. Upodmiotowienie to przyznanie osobowości prawnej z wszelkimi tego konsekwencjami.
Art. 2 gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Gmina jest jednostką samodzielną w tym zakresie.
Przedmiot do zakresu działania gminy należą wszystkie prawa publiczne o zakresie lokalnym. Mogą korzystać ze wszystkich środków prawnych jakie są do dyspozycji włącznie z władczymi, mogą rządzić i działać. Charakter lokalny spraw publicznych oznacza zamknięcie tych spraw granicami gminy i odnoszą się do ludności zamieszkującej terytorium gminy.
Zadania publiczne gminy służące zaspokojeniu potrzeb gminy, terytorium gminy, podmiotu gminnego dzielimy na własne i zlecone przez gminę (zlecone przez urząd wyższy).
Granica musi przebiegać między zaspokajaniem potrzeb wspólnoty a sprawami publicznymi o znaczeniu lokalnym.
Typy gmin: zróżnicowanie ma charakter formalny (nazewnictwo a nie zadania). Różnice są w nazewnictwie gminy np. wójt - burmistrz
- wiejska
- miejska
Władze gminy - mieszkańcy gminy podejmujący rozstrzygnięcia w głosowaniu powszeclinym: przez wybory i w drodze referendum.
Demokracja bezpośrednia (mieszkańcy) - do form demokracji bezpośredniej zaliczamy wynikające z ustawy:
konsultacje z mieszkańcami mogą mieć charakter obligatoryjny i fakultatywny. Konsultacje obligatoryjne aby zapadła decyzja w jakiejś sprawie musi być zapytanie o daną sprawę ludności inaczej decyzja jest nieważna. Wynik konsultacji z mieszkańcami nie musi być brany pod uwagę przy podejmowaniu decyzji (może ale nie musi) Obligatoryjne konsultacje (ustawowe) społeczne: decyzje dotyczące tworzenia łączenia, podziału, znoszenia gmin; ustalania granic gmin; mieszkańców; siedzib władz gminy; przy zmianie granic miasta; przed podjęciem przez redę gminy jednostki pomocniczej. Konsultacje fakultatywne można zapytać ludność ale niekoniecznie w danej sprawie, o podjęciu danej decyzji.
Konsultacje to forma zasięgania opinii mieszkańców. Zasady i tryb przeprowadzenia konsultacji - decyduje o tu rada gminy (ankiety, środki masowego przekazu), prawo nie narzuca formy przeprowadzenia konsultacji.