8131

powiązanie i zależność z innymi. Przy czym stosunki interpersonalne w

grupie określa wzór:    gdzie „n” oznacza liczbę członków w

grupie.

Pierwszy rodzaj grup typu wspólnota - stanowią grupy społeczne oparte na stosunkach pokrewieństwa (tj. rodzina, klany itp.) i grupy oparte na stosunkach przyjaźni (tj. rówieśnicy, koledzy, przyjaciele itp.) oraz grupy terenowe (wieś, gmina), w których ziemia i wspólne mieszkanie na niej zrodziły wspólnotę gospodarowania.

Do grup typu wola i rodzaj stosunków umownych zaliczamy te grupy społeczne, które opierają się na odpowiednich porozumieniach między jednostkami dla osiągnięcia lub realizowania określonych celów. Za przykład można podać różnego rodzaju zrzeszenia, związki a nawet społeczeństwa - państwa. Jak wiadomo wiele grup stanowi mieszaninę stosunków naturalnych i stosunków umownych.

Inny socjolog Ch. H. Cooley zaproponował podział grup społecznych. Na dwa rodzaje tj. na grupy pierwotne (pierwsze), i na grupy wtórne. Do grup pierwotnych autor zaliczył grupy oparte na stosunkach pokrewieństwa między sobą (rodziny), na stosunkach przyjaźni ( koledzy), oraz na stosunkach terenowych. Grupy pierwotne różnią się od grup wtórnych: przede wszystkim systemem współdziałania społecznego opartego w pierwotnych grupach, na bezpośrednich stycznościach. Są to grupy małe. Więź społeczna w grupach pierwotnych oparta jest na stosunkach społecznych osobowych. Grupy te cechuje wysoki poziom identyfikacji członków z grupą. Wg socjologów w grupach tych wytwarzają się ujednolicone cechy osobowości człowieka szczególnie w okresie wczesnego dzieciństwa „Są one źródłem elementarnych związków społecznych i ideałów moralnych...”.

Grupy małe i grupy duże Drugim i często stosowanym sposobem systematyzacji grup społecznych jest podział na grupy małe i duże. Za inałe grupy - uważa się także grupy społeczne, w których wszyscy członkowie grupy są w stanie wchodzić w bezpośrednie stosunki społeczne.

Grupy małe mogą być zarówno pierwotne, umowne jak i pochodne. Mogą być one też nieformalne jak i wysoko sformalizowane. Istnieją też małe grupy celowe (związki, partie polityczne) jaki i sformalizowane, w których stosunki pomiędzy

(2)