według Pitagorasa elementem pozwalającym na oczyszczenie duszy. Pitagoras stworzył koncepcję duszy nieśmiertelnej.
VI. Heraklita koncepcja rzeczywistości
Rzeczywistość według Heraklita jest jednością wielości. Twierdzi on. że świat opiera się na rówowadze pomiędzy sprzecznościami. Nie istnieją procesy jednokierunkowe, zawsze odpowiada im tendencja równoważąca. Ściśle związanymi z jednością wielości są pojęcia ognia i logosu:
Ogień - ciągle się zmienia, jednak wciąż pozostaje tym samym ogniem (można odnieść to do rzeczywistości) Logos - słowo, nitaj jednak chodzi o proporcję: według Heraklita świat jest struknirą proporcjonalną, we wszechświecie panuje bardzo racjonalny ład. Heraklit uważał, że dzięki dyscyplinie intelektualnej zbliżamy się do boga.
VII. Na czyni polegał podstawowy spór wśród sofistów?
Podstawowy spór pomiędzy Sofistami dotyczył pytania, skąd biorą się reguły wedhig których człowiek organizuje swoje życie. Był to spór o nomos i physis.
Nom os:
Reguły są tworem człowieka. Dobrze ilustruje tę postawę Protagones. który powiedział, że „człowiek jest miarą wszystkich rzeczy” - to. jakie są rzeczy, zależy od człowieka. W obrębie tego nomos wyróżnić można dwa podejścia:
-Człowiek indywidualny: każdy z nas jest miarą świata - Protagoras - Postawę tę cechuje subiektywizm - każdy z nas żyje w swoim własnym, subiektywnym świecie; relatywizm jednostkowy (rzeczy przedstawiają się nam (odbierane są przez nas) w sposób niejednakowy) oraz antylogika - o każdym twierdzeniu wypowiedzieć można sprzeczne sądy. Ważne jest, co ja uważam za prawdziwe.
-Człowiek kolektywny: to ludzkość, nie jednostki wyznacza zasad)'.
Reguły wg których żyjemy zostały stworzone nie przez nas samych (w sensie jednostki) ale przez społeczeństwo w którym żyjemy - kumulowanie się reguł na przestrzeni wieków.
Człowiek rodząc się wchodzi w określony system reguł, których nie da się łatwo zmienić.
Reguły są sztuczne - są to konwencje, które nie mają wartości absolumej - mogą nie obowiązywać w innych społeczeństwach (ismieje prawdopodobieństwo, że tam mają inne.
Tak więc postawa zakłada relatywizm społeczny - nie ma jednej, wuwersalnej skali oceny reguł, wszystkie są względne.
Physis:
Reguły życia ludzkiego wynikają z natury rzeczywistości.
Mamy dwa bardzo trudne do pogodzenia obrazy przyrody;
1. każdy każdego zjada - ciągła walka o przetrwanie
2. matka natura, harmonijna i rozkoszna
U Sofistów przeważała wizja #1 - rację ma zawsze silniejszy. Wszystkie reguły prawne, moralne czy też polityczne są manifestacją tej zasady. Wyjątkiem wśród sofistów był Antyfon (a. k. a. Antyfont) on optował za wizją#2 był bardzo podobny w odbieraniu świata do hipisów.
VIII. Wyjaśnij pojęcia: elendios, ddinionion
Elenchos: metoda ełenktyczna opiera się na dochodzeniu doprawdy poprzez obalanie twierdzeń i założeń fałszywych.
Daimotuon: To według Sokratesa głos Boga nie jest sprzeczny z racjonalizmem, gdyż nie objawia niczego, co bez jego udziału nie byłoby dostępne. To głos wewnętrzny, szybka reakcja. Sokrates zauważył, że człowiek posiada głównie reakję moralną negatywną - mówi odruchowo nie.
IX. Poglądy Sokratesa na teniat wiedzy
Według Sokratesa najważniejszą cechą wiedzy jest systemowość. czyli brak sprzeczności.
I. Intelektuałizin etyczny Sokratesa (koncepcja duszy, trening moralny, relacja nuędzy wolą a rozumem)
Sokrates przypisywał rozumowi ludzkiemu ogromną rolę. Twierdził, on, że gdy człowiek wie czym jest dobro, sprawiedliwość, cnot itp. to na pewno postępujemy dobrze - nazywał to intelektualizmem etycznym. Jeżeli ktoś postępuje źle. to nie wie co czyni
Polemika: Sokrates przecenia role intelektu/ rozumu w życiu człowieka i niedocenia elementu woli. Sokrates nie przewiduje sytuacji, w której rozum mówi me a wola tak!
W „Medei" Eurypidesa zakochana w Jazonie (przywódca wypraw)' po złote runo) Medea zabija swoje córki, gdyż uważa, że to z ich powodu Jazon jej nie chce. Wie. że jest to złe. ale i tak to robi!