8548

krzywej Phillipsa wyjaśnia zatem, że bezrobocie może być zmniejszone kosztem inflacji, ale tylko o tyle. o ile nie jest ona przewidziana.

•    Centralnym punktem monetarystycznej teorii bezrobocia jest przeświadczenie, że nie ma wymienialności bezrobocia na inflację w długim okresie. W tym okresie stopa bezrobocia wyznaczana jest przez czynniki realne, a nie pieniężne, czyli długookresowe bezrobocie określane jest przez siły mikroekonomiczne, a nie makroekonomiczne.

•    Stagflacja okazała się końcowym efektem stosowaiua finansowo-ekspansywnyclt metod przezwyciężania cyklicznych recesji i oznaczała kryzys polityki gospodarczej opartej na zaleceniach keynesizmu. Był to główny powód popularności idei monetaryzmu reprezentowanej przez ekonomistów ze szkoły chicagowskiej zgrupowanych wokół Miltona Friedmana.

•    Nowy paradygmat makroekonomiczny rozpatrywał proces gospodarczy w aspekcie dynamicznym. Gospodarka w tym ujęciu miała przede wszystkim, jak już wspomniano, stałą tendencję do długookresowej równowagi na poziomie naturalnej stopy bezrobocia. Ekonomiści ze szkoły chicagowskiej sformułowali kilka śmiałych hipotez i dostarczali dowodów empirycznych, które wydawały się je potwierdzać.

•    Dwie najważniejsze z nich to hipoteza Roberta E Lucasa, że stopień reakcji produkcji na nieantycypowane zmiany w łącznym popycie powinien być niższy w krajach, w których popyt ulega większym wahaniom oraz hipoteza Roberta J. Bano. że tylko nieantycypowany wzrost podaży pieniądza wpłynie na poziom bezrobocia.

•    Według szkoły chicagowskiej główne narzędzia keynesowskie posiadały szereg ułomności, głównie nieuchronne opóźnienia w działaniu mechanizmów polityki budżetowej. Fakt występowania tych opóźnień czynił antycykliczną w intencji politykę budżetową działaniem w rzeczywistości procyklicznym. które pogłębiało, a nie łagodziło, wahania koniunkniry.

•    Stabilizacyjna rola budżetu powodowała również sytuację, że finansowame deficytu budżetowego wymagało dodatkowego zadłużenia budżem na rynku finansowym i prowadziło do zwyżki stopy procentowej, a to tłumiło działalność inwestycyjną sektora prywatnego (efekt wypychania -crowding-out effect).

•    Dodatkowym zniechęceniem do polityki budżetowej jako narzędzia stabilizacji była płynność kursów walutowych i postępująca liberalizacja światowych obrotów kapitałowych. Warto przypomnieć, że płynne kursy stały się podstawą nowego modelu polityki walutowej po załamaniu się systemu z Bretton W^roods.

•    Rzecz w tym. że duży deficyt budżetowy, który prowadził do zwyżkowej tendencji stóp procentowych na rynku finansowym, wywoływał także wzrost kursu waluty krajowej. W rezultacie zgodnie z modelem Mimdella-Fleminga polityka budżetowa stawała się nieskuteczna, ponieważ pojawiała się siła hamująca od strony bilansu płatniczego, co dawało się odczuć tym wyraźniej, im większa była mobilność kapitału.

•    Znaczenie polityki fiskalnej jako narzędzia stabilizowania koniunktury zaczęło w coraz większym stopniu kwestionować również w związku z uwzględnieniem międzyokresowego ograniczenia budżetowego gospodarstw domowych i paiistwa. które sprawiało, że polityka fiskalna nie wpływa

2