8895

Gdy jedno ciało styka się z drugim, to przesuwaniu tych ciał względem siebie sprzeciwia się siła tarcia. Wartość siły tarcia występującej przy poślizgu ciała stałego po ciele stałym jest proporcjonalna do wartości siły nacisku jednego ciała na drugie, czyli:

Ft= (JF_n

Współczynnik p nazywa się współczynnikiem tarcia poślizgowego. Jego wartość zależy przede wszystkich od rodzaju obu ciał, gładkości ślizgających się powierzchni i ich czystości, a także w pewnym stopniu od prędkości ruchu.

Odróżniamy silę tarcia kinetycznego, występującego podczas mchu ciała (kiedy Obiekt ślizga się po szorstkiej powierzchni, siła tarcia kinetycznego działa w kierunku przeciwnym do prędkości obiektu) i siłę tarcia statycznego

występującego na początku ruchu, tzn. przy przejściu ciała ze stanu spoczynku w stan ruchu

(jest siłą równoległą do dwóch powierzchni).

Należy zauważyć, że znacznie łatwiej jest utrzymać ciężki obiekt w mchu, niż wprawić go w ruch ze spoczynku (}i, jest większe niż Pk).

Prócz tarcia poślizgowego istnieje tarcie toczne, występujące przy toczeniu jednego ciała po powierzchni drugiego (bez poślizgu). Wartość siły tarcia tocznego jest proporcjonalna do wartości nacisku N oraz odwrotnie proporcjonalna do promienia krzywizny ciała toczącego się:

Współczynnik tarcia tocznego p zależy od rodzaju obu ciał.

II Przebieg ćwiczenia:

1. Opis wykonywanych czynności:

Część la Pomiar współczynnika tarcia statycznego i kinetycznego za pomocą równi pochyłej:

Do pomiaru współczynnika tarcia stosowaliśmy równię pochyłą. Na równi o kącie

pochylenia a stawialiśmy kolejno klocki z badanego materiału ( drewno, guma, metal).

Przez płynną zmianę kąta nachylenia równi wyznaczyliśmy kąt as, przy którym klocek zaczynał się zsuwać z równi (tarcie statyczne).Współczynnik tarcia statycznego wyznaczyliśmy ze wzoru:

p_s = tg as