9063

W operacjach obróbki plastycznej zabieg (zgodnie z PN-60/M-66002) jest to podstawowa czynność w procesie tłoczenia, wykonywana z użyciem jednego przyrządu bez zmiany narzędzia, w której zachodzi tylko jedna zmiana kształtu tłoczonego przedmiotu. Zabiegiem tłoczenia jest np. pojedynczy ciąg w operacji ciągnienia, natomiast wycinanie i wytłaczanie w tłoczniku jednoczesnym — bez zmiany przyrządu i narzędzia — jest operacją dwuzabiegową.

W operacjach obróbki cieplnej (zabieg jest częścią operacji, wykonywaną przy stałych parametrach (temperatura, prędkość nagrzewania, prędkość chłodzenia), np. wygrzewanie wstępne w określonej temperaturze, chłodzenie w oleju z określoną prędkością lub wygrzewanie w atmosferze CO.

W operacjach obróbki powierzchniowej zabieg jest częścią operacji, wykonywaną przy stałych parametrach zależnych od metody obróbki, np. powlekanie galwaniczne przy określonym natężeniu prądu.

W operacjach montażowych zabieg jest częścią operacji, w której dołącza się do określonego zespołu jednakowe części lub zespoły, np. przykręcanie pokrywy do korpusu za pomocą śrub, przyspawanie kilku nakrętek.

Zabieg w obróbce skrawaniem może być wykonany w jednym przejściu lub w kilku przejściach narzędzia. Przejście jest to część zabiegu obróbki skrawaniem, w której następuje zdjęcie jednej warstwy materiału za pomocą jednego lub kilku narzędzi przy określonym posuwie. W szczególnym przypadku jedno przejście może stanowić zabieg. Do wykonania operacji, oprócz zabiegów, niezbędne są czynności pomocnicze.

Czynność pomocnicza jest to część operacji wykonywana przez pracownika, mechanizm obrabiarki lub przyrządu, stanowiąca odrębne działanie o ściśle określonym zadaniu, potrzebna dla dokonania obróbki lub montażu, np. zamocowanie obrabianej części, dosunięcie narzędzia, nastawienie dźwigni, posmarowanie części przed wciśnięciem.

Przed wykonywaniem zabiegów w danej operacji część obrabiana musi być odpowiednio ustalona w stosunku do zespołów roboczych obrabiarki, a następnie zamocowana.

Ustalenie części jest to nadanie jej określonego położenia wymaganego w danej operacji

Zamocowanie części jest to jej unieruchomienie w ustalonym położeniu, siłą potrzebną do wykonania danej operacji.

Pozycją nazywamy każde z możliwych położeń części (lub kilku jednocześnie obrabianych części) względem zespołów roboczych obrabiarki, przy jednym zamocowaniu w uchwycie z urządzeniem podziałowym lub na stole obrotowym. Zmiana pozycji części zależy wyłącznie od tych urządzeń i nie wymaga żadnych zmian zamocowania.

Cykl i takt produkcji

Cvkl produkcji jest to okres obejmujący realizację procesu produkcyjnego. W ramach cyklu produkcyjnego poszczególnym częściom składowym procesu produkcyjnego odpowiadają właściwe im czasy wykonania. Cykl jest to więc suma czasów trwania poszczególnych operacji i czasu przerw między nimi. Za cykl produkcyjny może być traktowany czas potrzebny na wykonanie jednego gotowego wyrobu, np. obrabiarki, samochodu, albo pewnej liczby takich samych wyrobów, tzn. serii wyrobów. Można rozpatrywać cykl produkcyjny pojedynczych części składowych wyrobu lub zespołu, np. skrzynki prędkości, silnika. Cykl produkcyjny obejmuje proces technologiczny, czynnośd pomocnicze oraz przerwy między nimi

Takt produkcji jest to okres, upływający między wyprodukowaniem dwóch kolejnych gotowych wyrobów, np. ciągników, przy zachowaniu ciąglośd produkcji