100543

Powierzchowne pojmowanie kompetencji gubi bowiem to. co najistotniejsze: odpowiednio wyczulony słuch, umiejętność dotarcia do prawdy, wychwycenia szumu informacyjnego rzeczy istotnych i zwyczajną, rzemieślniczą rzetelność w' wykonywaniu dziennikarskich obowiązków.

Jacek Żakowski zaproponował wprowadzenie klauzuli sumienia, która dawałaby dziennikarzom prawo do odmowy wykonywania poleceń szefów, z którymi wymową się nie zgadzają.

Par adoks polega na tym, że to nie wyborcom, a władzy najbardziej powinno zależeć na uzyskaniu niezależnego certyfikatu wiarygodności.

Po pierwsze, dziennikarz sam powinien zorientować się w badanej sprawie i ją ocenić. Po drugie, może on zacząć podejrzewać, że jego szef nie tylko Wadzi, ale działa w złej wierze. W zlej wierze, to znaczy z pow^rodów innych niż własne szczere przekonanie. że to, co zaleca dziennikarzowi, jest normalnym zadaniem dziennikarskim, a rue na rzuconą z zewnątrz usługą, politycznym serwitutem lub elementem jego własnej gry z dziennikarstwem rue mającej nic wspólnego.

Zadania oraz podstawowy mit czwartej władzy wiążą się ściśle z tak właśnie rozumianą niezależnością. Dzieruiikarz, który jest w jakiś sposób uzależniony od osoby, firmy czy instytucji, o której pisze (mówi), nie może aspirować do miana urzędnika czwartej władzy. Nadużywa bowiem powierzonego mu mandatu, zwłaszcza gdy widz. słuchacz lub czytelnik rue ma pojęcia o jego prywatnych powiązaniach

Proces tzw. Stopniowego wchodzenia w kolejne kręgi piekielne:

I.    Drobne zobowiązania

II.    Tajny współpracownik

III.    Człowiek do wynajęcia

IV.    Dr Jekyll i Mgr Hyde- z jednej strony dzieruiikarz wydaje się być uczciwy, z drugiej jest zdemoralizowany i cyniczny.

Zdaniem autorów tej książki słowa „obiektywizm" i „obiektywny" w odniesieniu do świata mediów i dziennikarstwa mają tak nikłą w artość poznawczą, że najrozsądniej byłoby z nich przy opisywaniu tego świata zrezygnować.

Za obiektywne jest uznawane przede wszystkim to, w co odbiorcy najłatwiej uwierzyć, co nie nar aża go na „dysonans poznawczy".

Czego od dzieruiikarzy wymaga „naukowy" ideał obiektywizmu? Powiada on z grubsza, że prawdziwie obiektywny dzieruiikarz to człowiek wyzbyty poglądów', a przynajmniej taki. który w momencie wykonywania swojego zawodu osobiste poglądy zawiesza na kołku, zostawia na drzwiami redakcji, a swoim odbiorcom serwuje wyłącznie obiektywną informację- nagie fakty i nagie dane..

W praktyce dzieruiikarstwo rządzi się swoimi prawami.

! Przekaz medialny nie jest i być nie może zwierciadłem o rzeczywistości, jest bowiem opowieścią o rzeczywistości.

Jedna z metod dziennikarstwa obiektywnego- dwugłos: sucha informacja, dwie rywalizujące wypowiedzi, żadnej próby dotarcia do sedna sprawy. Dzieruiikarz idealnie obiektywny okazuje się żywym statywem do mikrofonu.

Bez względu na to, czy ktoś na serio próbuje sprostać wymogom dzieruukarstwa idealnie obiektywnego, czy traktuje ten mit jako zasłonę dymną dla innych celów, kończy się to zawsze karykatura dzieruukarstwa.