100729

33. DOKTRYNA RE FORMIZMU IREWIZJONIZMU

Rew i/iiini/m

Podstawy ekonomiczno-społeczne rewizjonizmu tkwiły głęboko w swoistych cechach rozwoju przełomu XIX i XX stulecia Po rewolucjach z 1848 i 1871r. przyszedł okres spokojniejszego rozwoju kapitalizmu. Coraz szybszymi krokami wkraczał on w swe stadium imperialistyczne. Tendencją epoki była nierównomierność tempa kapitalistycznego wzrostu. W ostatnim ćwierćwieczu było ono szczególnie imponujące w Niemczech

W tym stanie rzeczy korzystne dla burzuazji, stawały się kompromisy z klasą r obotniczą. .Pokojowy” charakter rozwoju kapitalizmu, a w szczególności aktywny udział socjalistów w parlamentach burżuazyjnych rodził złudzenia co do możliwości pokojowego rozwiązania przejścia do socjalizmu i lutikrtięcia rriebezpieczeństwa socjalistycznej r ewolucji. Właśnie na tych znaczeniach bazował rewizjonizm U jego podstaw' tkwiły również dw^ra inne zespoły zjawisk, a mianowicie rozwój tzw. arystokracji robotniczej oraz napływ do poszczególnych partii socjaldemokratycznych elementów drobnomieszczańskich i inteligenckich. Burżuazja otaczała szczególna opieką górna warstwę klasy robotniczej. W rezultacie warstwa ta, zjednywana i przekupywana lepszymi warunkami życiowymi, wiązała się z burżuazją, a w obawie nad utrata swej uprzywilejowanej pozycji, chętnie hamowała wszelkie rewolucyjne poczynania reszty proletariatu.

Baza społeczną rewizjonizmu stal się też element drobnomieszczański w partiach robotniczych, tj drobni kupcy, rzemieślnicy, a przede wszystkim inteligencja. Proletariat nie przygotował jeszcze własnej kadry kierowniczej; inteligencja zatem z wielka łatwością zajmowała w ruchu robotniczym i w partiach stanowiska wymagające wykształcenia: w prasie i wydawnictwach partyjnych, w propagandzie, a zwłaszcza we frakcjach parlamentarnych.