100783

nowych aktów ustawowych odnoszących się do informatyzowanych rejestrów, dotyczy to m.in. rejestrów sądowych.

Organami rejestrowymi są zarówno sądy jak i inne organy, głównie organy administracji publicznej. Sądy są organami rejestrowymi dla wielkich i ważnych rejestrów, ale jest ich obecnie tylko pięć: 2 rejestry podmiotowe i 3 rejestry przedmiotowe. Do sądowych rejestrów podmiotowych należą: Krajowy Rejestr Sądowy (w którym scalono ponad 20 istniejących wcześniej zbiorów ewidencyjnych ujednolicając przy okazji procedury) i Ewidencja partii politycznych a do sądowych rejestrów przedmiotowych: księgi wieczyste, rejestr zastawów oraz rejestr czasopism i dzienników.

Organy administracji są organami rejestrowymi, ponad 250 rejestrów i nie znaleziono organu administracji, który nie prowadziłby zbioru danych mającego funkcję ewidencyjną, przy czym organy samorządu terytorialnego są m.in. właściwe dla prowadzenia terytorialnych segmentów wielkich zbiorów ogólnokrajowych, które separują wykonywanie zadań w poszczególnych wydziałach urzędów i utrudniają komunikację poziomą w jednostkach samorządu.

Kompetencje organów rejestrowych obejmują: notyfikację albo wpis i kontrolę, ujawnianie albo ochronę poufności, ewentualne pobieranie opłat, skreślanie i zgłaszanie do bazy metadanych.

W normach prawnych odnoszących się do rejestrów odnaleźć można wyodrębniane w teorii funkcje rejestrów: informacyjną, ewidencyjną, ostrzegawczą, ochronną, kontrolną, prawotwórczą, selekcyjną i fiskalną. Przepisy w wielu przypadkach nie pozwalają jednak na jednoznaczne określenie, które z tych funkcji powinien spełniać dany rejestr i które są podstawowe.

Przepisy ustawowe determinują normatywną zawartość zbiorów, a także źródła dopływu danych. Jednak nieegzekwowalność obowiązków sprawia że stan realny odbiega od normatywnego, co dotyczy m.in. ewidencji gruntów i budynków.Przepisy ustawowe określają tez sposób i zakres udostępniania danych rejestrowych oraz opłaty. Natomiast nie dookreślają należycie kwestii ponownego wykorzystania udostępnianych danych dla celów publicznych i niepublicznych w tym komercyjnych, co powinno być podstawą różnicowania obowiązków uiszczania opłat Największe administracyjne zbiory ewidencyjne to:

•    Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności (PESEL) rejestr prowadzony od 1979 roku na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 993 ze zm.) przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych

•    Krajowy Rejestr Urzędowy Podmiotów Gospodarki Narodowej (REGON) - rejestr prowadzony przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, utworzony na podstawie art. 41 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88. poz. 439 z póżn. zm.). Szczegółowe zasady prowadzenia i aktualizacji rejestru określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 lipca 1999r. w sprawie sposobu i metodologii prowadzenia i aktualizacji rejestru podmiotów gospodarki narodowej, w tym wzorów wniosków, ankiet i zaświadczeń oraz szczegółowych warunków i trybu współdziałania służb statystyki publicznej z innymi organami prowadzącymi urzędowe rejestry i systemy informacyjne administracji publicznej (Dz. U. z 1999 r. Nr 69, poz. 763 z późn. zm.).

•    Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego Kraju (TERYT). to rejestr urzędowy podziału terytorialnego kraju prowadzony przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, funkcjonujący w oparciu o przepisy ustawy z dnia 29 czerwca 1995r. o statystyce publiczną (Dz. U. Nr 88, poz. 439 z póżn. zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Ńr 157. poz. 1031 ze zm.).

•    Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców (CEPiK) -ewidencja prowadzona w systemie teleinformatycznym obejmującym centralną bazę danych gromadzącą dane