103067

HISTORIA FLOZOFIIŚREDNIOWIECZNEJ

Kazanie 12

•    Punktem wyjścia dla kazania dwunastego jest tekst z Mądrości Syracha (Syr 24, 30-32). W tłumaczeniu Eckharta brzmi on tak: .Kto Mnie słucha, nie doznaje wstydu (...). Kto działa we Mnie, nie grzeszy. Kto Mnie objawia i Moje światło, będzie miał życie wieczne". Eckhart pisze, że kto chce słuchać Mądrości Ojca, musi być wewnątrz, u siebie i jednym, musi wznieść się ponad cielesność, wielość i czas, musi zaprzeć się samego siebie. Jeśli człowiek kocha samego siebie, to kocha też wszystkich bliźnich tak, jak kocha siebie i w jednym Człowieku - Chrystusie - kocha wszystkich.

•    Eckhart przechodzi do analizy tekstu z Listu do Rzymian (Rz 9,3), który śumaczy dość swobodnie:

,.Chciałbym być na wieki odłączony od Boga ze względu na swojego przyjaciela i dla Boga". Interpretuje to w taki sposób: wyrzeczenie osiąga kres i szczyt, gdy człowiek wyrzeka się Boga (w sensie darów bożych) dla niego Samego. Prowadzi to do czystego zjednoczenia iskry duszy ludzkiej z Bogiem Ojcem. W tym czystym zjednoczeniu oko człowieka jest okiem Boga, jedno jest widzenie i jedno poznanie - zgodnie z arystotelesowską koncepcją poznania. W innym kazaniu popiera to takim przykładem: jednym jest budowanie domu i jego powstawanie.

Kazanie 16b

•    Eckhart pisze, że kto wyrzeka się rzeczy w ich istnieniu przygodnym, ten posiada je tam, gdzie są czystym bytem i gdzie są wieczne. Porównuje świętą duszę do złotego naczynia, mocnego i trwałego. Naczynie ma dwie cechy: zawieranie i przyjmowanie. W przypadku naczynia duchowego, zawiera ono w sobie wszystko, co przyjmuje, ale i samo w tym się zawiera. Naturą Boga jest dawanie się każdej dobrej duszy, a naturą duszy - przyjmowanie Boga.

• Eckhart wymienia dwie cechy pojęcia obrazu, którym często się posługuje. Pierwszą jest to, że obraz powstaje naturalnie, bez udziału woli. Prosty obraz Boga, wyciśnięty na duszy w najgłębszej warstwie natury, przyjmowany jest bezpośrednio. W istocie duszy Bóg mieści się w obrazie, a obraz w Nim - tutaj jest On nie Stwórcą, ale by tern umysłowym (Deus esr intdligere). Drugą właściwością obrazu jest to, że pochodzi on w całości od tego, czego jest obrazem i do tego należy.

•    Dokończenie metafory z naczyniem - otwartym od góry (przyjmującym Boga) i zamkniętym od dołu (dla wszystkiego, co stworzone). Echa kontekstu powstania .Kazań" - nie należy zastanawiać się, co robić, ale jakim być.

Kazanie 21

•    Eckhart zwraca uwagę, że człowiek powinien stanowić w sobie samym jedno z Bogiem dzięki swojemu czystemu sercu.

•    O Bogu pisze, że jest.negacją negacji": każde stworzenie jest tylko negacją [bycia czymś innym]. Bóg jest negacją podwójną.

•    Aby wola człowieka była wzniosła i czysta, musi „przesunąć się wyżej", dążąc do łaski i szczęśliwości. Laska tym jestwobec szczęśliwości, czym kwiat wobec owocu.