Wykres 1
Udział eksportu usług w światowym eksporcie i PKB (1980-2004)
—a— Eksport eksport ogółem Ekspert usług/PKB śwaiowy
Źródło: opracowanie własne na podstawie: The World Economic Outlook (WEO) Database, IMF April 2006, http://www.imf.org/extemal/pubs/ft/weo/2006/01/data/index.htm, WTO Statistics Database..., op. ciL
Zauważalne są duże różnice regionalne w udziale usług w handlu międzynarodowym. Wyższy udział mają one w handlu Ameryki Północnej (eksport) i Europy (zarówno eksport, jak i import), niższy zaś w pozostałych regionach. Usługi stanowią też stosunkowo znaczącą pozycję w imporcie regionów mniej zamożnych (por. tabela 2).
Tabela 2
Udział towarów i usług rynkowych w handlu ogółem wybranych regionów w 2004 r.
(na podstawie bilansów płatniczych; w mld USD i %)_
Eksport |
_Import_1 | |||||
Wartość |
Udział |
Wartość |
Udział | |||
Ogółem |
Towary |
Usługi |
Ogółem |
Towary |
Usługi | |
Świat |
11140 |
80,9 |
19,1 |
11060 |
81,1 |
18,9 |
Ameryka Północna |
1709 |
77.8 |
22,2 |
2284 |
85,3 |
14.7 |
Ameryka łacińska |
347 |
83,9 |
16,1 |
293 |
80,3 |
19.7 |
Europa |
5032 |
_ 77.6 |
22,4 |
4864 |
78,9 |
21,1 |
W NP |
301 |
88,9 |
1U |
222 |
77,6 |
22,4 |
Afryka |
275 |
82,7 |
17,3 |
258 |
78,9 |
21,1 |
Azja |
3060 |
85,3 |
14.7 |
2852 |
82,1 |
_IZiiJ |
Źródło: opracowanie własne na podstawie: International TradeStatistics 2005, WTO, Geneva 2005, tab. 1.9.
Dane statystyczne dowodzą, że międzynarodowy eksport usług odgrywa większą rolę w regionach skupiających państwa wysoko rozwinięte. Posiadają one przewagi względne w branżach usługowych, które mogą być świadczone transgranicznie (np. usługi bankowe i inne finansowe oraz informatyczne), dzięki czemu korzystają z zachodzących zmian w dziedzinie postępu technologicznego. Bardziej szczegółowe dane pokazują już jednak, że i w niektórych krajach rozwijających się usługi odgrywają dość duże znaczenie w eksporcie ogółem2. Tak jest przede wszystkim w przypadku krajów atrakcyjnych turystycznie (Bahamy -udział usług w eksporcie ogółem 84%, Egipt - 54%, Maroko - 41%), ale także w Indiach (34%), które w ostatnich latach stały się znaczącym eksporterem usług programistycznych i innych z branży IT.
Temat ten porusza w swoim rozdziale także Zbigniew Zimny z UNCTAD