Odruch może być formowany bardzo szybko, występuje bowiem mechanizm uczenia się odruchu warunkowego poprzez kształtowanie reakcji, zapamiętywanie doświadczeń.
Pamięć człowieka nie jest jeszcze zlokalizowana. Ma charakter rozproszonego śladu. Ubytek jakiejkolwiek części komórki nerwowej powoduje spadek sprawności pamięci jako całości, a nie wybiórczo. Istnieje wiele hipotez: jedną z nich jest hipoteza hologramu - z każdego kawałka hologramu można odczytać obraz całego przedmiotu, zarejestrowanego na hologramie. Stopień dokładności odtwarzania zależny jest od tego jak duży fragment hologramu jest użyty. Drugą hipotezą jest chemiczna natura pamięci. Pamięć ma następujące własności: przechowywanie, utrwalanie i odtwarzanie napływających informacji. Charakteryzowana jest przez:
• łatwość zapamiętywania (zabarwienie emocjonalne, zdolności osobiste, wyrobione),
• pojemność,
• trwałość (zapamiętywanie mechaniczne i świadome),
• wierność odtwarzania,
• asocjacja, czyli kojarzenie i integracje rożnych informacji (występują trzy typy asocjacji: zbieżne, podobne i sprzeczne; każdy człowiek posiada rożne nasilenie i częstość asocjacji).
Rozróżnia się następujące rodzaje pamięci:
• antycypacyjną - wyprzedzenie biegu zdarzeń (wyobraźnia),
• świeżą (operacyjną) - informacji nie potrzeba poszukiwać, czy odtwarzać, są one dostępne bezpośrednio. Jest krótkotrwała ze względu na mechanizm przetwarzania jej śladów. Jeżeli trwa sekundy, nosi nazwę błyskawicznej. Pojemność jej jest znacznie ograniczona.
• trwałą, czyli główny magazyn wiedzy człowieka. Informacje nie są bezpośrednio dostępne, ślady pamięci zapisane są na całe życie. Należy je aktualizować i odtwarzać. Pojemność jej jest nieograniczona.
Istnieje dynamiczna koncepcja pamięci - tzn., że występuje trwałość śladów pamięciowych, które nawet po utracie przytomności, a nawet hibernacji zachowują aktualność. Zapominanie jest uzasadnione biologicznie, w przeciwnym razie występowałby brak rozróżniania teraźniejszości i przyszłości.
Podczas przetwarzania informacji i podejmowania decyzji, człowiek wyobraża sobie cele, zadania oraz sposoby realizacji, rozpoznaje problemy. Wykonuje zatem procesy myślowe, czyli transformacje informacji pomiędzy zadziałaniem bodźca a reakcją na niego. Rozróżnia się myślenie typu:
• odtwórczego - jeżeli występują reakcje, które już kiedyś miały miejsce,
• twórczego - jeżeli reakcja występuje po raz pierwszy.
Poszukiwanie i tworzenie informacji wchodzi w zakres zachowania poznawczego. Wydobywanie pojęć z magazynu wewnętrznego człowieka i przetwarzania ich w nowe treści tworzy zachowanie