Szanse osób z wrodzoną niepełnosprawnością są gorsze, sytuacja jest trudniejsza im wcześniej zadziałał czynnik uszkadzający, zaburzający.
Ad. b. Nabyte
• Im później wystąpiła npr tym więcej struktur zostało rozwiniętych
• Etiologiczne miejsce uszkodzenia - lokalizacja może być bardzo różna, może dotyczyć narządów zmysłów, CUN, układów dokrewnych itd.
• Zakres i stopień - rozróżniamy 3 stopnie npr:
0 Lekkie
0 Ciężkie jednakowe dla wszystkich - dorosłych i dzieci
0 Głębokie
■ Lekkie - może podejmować pracę w lekkich warunkach
■ Wymaga pomocy innej osoby, ale może podejmować lekką pracę
■ Wymaga ciągłej pomocy
II. Kryterium ze względu na czas trwania npr:
0 Trwała npr - od momentu wystąpienia do śmierci 0 Okresowa npr - istnieje szansa na powrót do zdrowia
III. Kryterium psychologiczne
Jest to stopień odczucia stanu npr - mój pogląd na moją npr
IV. Kryterium pedagogiczne
0 Drogi i kanały informacyjne uszkodzone i zachowane 0 Stopień wyuczalności
0 Możliwość kontaktów społecznych, samodzielność, zaradność
Wg tego kryterium są różne placówki - dzieci głuche, niewidome, niedowidzące -szkoły dla lekko upośledzonych i szkoły życia - ciężkie upośledzenia Uznanie dzieci głęboko upośledzonych za ni wyuczał ne - wyłączone z edukacji, podlegają opiece społecznej.
Możliwe jest indywidualne nauczanie od 2003r. tylko w domu ucznia.
V. Krytęijum prawne
Czy są zdolni do odpowiedzialności prawnej lub ubezwłasnowolnień.