■ ETAP II - lata 1973 - 1979
Po pewnej poprawie, na początku lat 70. - z upływem czasu sytuacja konsumenta ulega systematycznemu pogarszaniu. Rówiolegle rośnie zainteresowanie problematyką konsumencką wśród ekonomistów, socjologów, prawników, a także dziennikarzy.
W 1977r. powstaje Departament Współpracy z Konsumentami
Ogólnopolska konferencja .Problemy ochrony konsumentów' (1977r.) sformułowała wnioski o potrzebie:
• prawnego uregulowania działalności handlowej i usługowej,
• wzmocnienia rangi konsumenta,
• stworzenie społecznego systemu ochrony konsumentów,
• utworzenia Ogólnokrajowej Rady Konsumentów
• ETAP III - lata 1980 - 1981
Dopiero .Sierpień’80” stał się trwałą podstawą dla utworzenia organizacji konsumenckiej. Determinacja doprowadzenia do zmian idących w kierunku demokracji i gospodarki rynkowej stała się silnym bodźcem do podjęcia trudu związanego z tworzeniem organizacji konsumenckiej
• We wrześniu 1981r. w Instytucie Handlu Wewnętrznego i Usług sformułowano projekt ustawy o Związku Konsumentów Polskich
• Na przełomie roku 1980 i 1981 w proces ten włącza się .Życie Gospodarcze” publikując cykl artykułów o ochronie konsumentów na świede
• W kwietniu 1981r. przegłosowano koncepcję utworzenia Federacji Konsumentów jako stowarzyszenia zarejestrowanego i podjęto prace nad statutem, który został zarejestrowany 7 lipca 1981r
Realizacja postulatów Federacji Konsumentów znalazła wyraz w:
■ działających od 1991r. polubownych sądach konsumenckich,
■ obowiązującej od 1997r. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Jej Art.76 zapisany jest w treści zaproponowanej przez Federację Konsumentów. Nakłada on na wszystkie władze publiczne obowiązek ochrony konsumentów.
• użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi
■ przekształceniu w 1996r. Urzędu Antymonopolowego w Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, odpowiedzialny za kreowanie i realizację polityki konsumenckiej
■ powołaniu w 1997r. Stałej Sejmowej Komisji Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a w czerwcu 2006r, po kilku latach przerwy, jej następczyni - Stałej Sejmowej Podkomisji Ochrony Konkurencji i Konsumentów
■ powoływaniu od stycznia 1999r. powiatowych i miejskich rzeczników konsumentów,
■ legislacji konsumenckiej dostosowanej do wymogów gospodarki rynkowej
• tworzeniu od 1998r. okresowych rządowych dokumentów programowych .Polityka konsumencka rządu na
lata...’.
Ustawiczne kształcenie konsumentów, czyli edukacja konsumencka prowadzona od najmłodszych lat, pozwala budować społeczeństwo odpowedzialne, tzn. konsumenci są w stanie dokonać refleksji nad indywidualnymi wzorcami konsumpcji, przeanalizować ich wpływ na globalne społeczeństwo, środowisko i indywidualną jakość życia. Innymi słowy rozumieją wagę trwałej i zrównoważonej konsumpcji, stają się odpowiedzialni za tworzone jej wzorce, które uwzględniają ograniczone zasoby naturalne.
Przykładowe publikacje związane z edukacją konsumencką:
■ ABC konsumenta - Co warto wiedzieć o zakupach i reklamacji
■ Usługi - Potyczki z fachowcem
• Reklama i promocja - Dzisiaj tylko 9,99 zł
■ Zawieranie umowy - Zakup butów to też umowa
■ Sprzedaż poza lokalem przedsiębiorstwa - Spotkanie z akwizytorem
■ Sprzedaż na odległość - Zakupy bez wychodzenia z domu
■ Usługi telekomunikacyjne - Dzwonić każdy może...
2