106146

- fizykalizm: zdania obserwacyjne powinny być formułowane

w obiektywnym języku fizyki. W psychologii zbliżone stanowisko głosili skrajni behawioryści - kwestionowali oni

prawomocność danych introspekcyjnych.

Czy istnieją czyste zdania obserwacyjne?

W obserwacji zawarta jest zwykle teoria. Przykładowo, interpretacja wyników pomiaru zależy od teorii na której oparta jest budowa instrumentu. Interpretacja wyniku testu psychologicznego nie jest możliwa bez znajomości teorii testów i teorii mierzonej cechy.

Uważa się więc, że podział zdań na zdania obserwacyjne i zdania teoretyczne jest nieostry. Można co najwyżej mówić, że pewne zdania są bardziej a inne mniej nasycone teorią (bardziej lub mniej „uteoretyzowane”).

Kryteria uznawania zdań obserwacyjnych?

Czy sama obserwacja gwarantuje prawdziwość zdań obserwacyjnych? Przeciw takiej tezie przemawiają m.in.:

•    błędy, pomyłki, złudzenia percepcyjne

•    przypadki, kiedy kwestionujemy wyniki obserwacji na podstawie teorii.

Na przykład, nie uznamy za prawdziwe zdania mówiącego że temperatura ciała pacjenta wynosiła 80°C, bo jest to niezgodne z wiedzą (teorią) fizjologiczną.