106194

zdaniemPoppera uczucie niezadowolenia, które ma swe źródło w napięciu,jakiego wymaga od ludzi - zarówno w starożytnej Grecji jak iwspółcześnie, życie w otwartym społeczeństwie - wysiłku „stania sięistota rozumnąf...], pilnowania siebie i przyjęcia za siebieodpowiedzialności”.

Popper porównując społeczeństwo Aten dążące ku otwartości z zamkniętąSpartą wymienia sześć zasad polityki Sparty:

1.Ochrona powstrzymanego w rozwoju społeczeństwa plemiennego: odcięcie jakichkolwiek obcych wpływów mogących zagrozić plemiennym tabu

2. Antyhumanitaryzm: zakaz rozwijania jakichkolwiek ideologii, zwłaszcza cgalitaiystycznych, demokratycznych i indywidualistycznych

3. Autaikia: uniezależnienie się od handlu, który jest zawsze drogą otwarcia

4. Antyuiuwersalizin lub partykularyzm: podkreślanie odmienności własnego plemienia, zakaz kontaktów z „gorszymi” od siebie

5. Zasada panowania: dążenie do dominacji i zniewolenia sąsiadów ó.Obawa przed rozrostem terytorialnym

Wedle Poppera zachodzi zbieżność pomiędzy tą starożytną fonnątotalitaryzmu a formami współczesnymi - różnica polega jedynie naiinperialistycznych tendencjach współczesnego totalitaryzmu. Powodemtakicj sytuacji jest jego zdaniem zarówno chęć usprawiedliwieniaistnienia totalitarnego państwa poprzez odwołanie się do koniecznościzwalczania wrogów, jak i chęć walczenia z humanitaryzmem, który dziśjest tak powszechny, że chcąc go skutecznie zwalczać na własnymterenie, trzeba walczyć z nim na całym świecie.Wedle Poppera powstanie filozofii było reakcją na upadek społeczeństwazainkniętego i jego magicznych wierzeń. Była to próba zastąpieniautraconej wiary w magię wiara racjonalną. Przykładem filozoficznej wiary w powrót do utraconej jedności i organiczności jest wedle Poppera Platon, a powrót taki jest jego zdaniem nie możliwy: „imbardziej staramy się wrócić do heroicznego wieku trybalizmu, tympewniej wracamy do Inkwizycji, do tajnej policji i do romantycznegogangsteretwa. Zaczynając od prześladowania rozumu i prawdy, musimyskończyć na najbardziej brutalnym niszczeniu wszystkiego, co ludzkic.Nic ma powrotu do harmonijnego stanu natury. Jeśli zawrócimy, tomusimy już przejść tę drogę do końca -musimy wrócić do stanuzezwierzęcenia.Jedyną drogą, którą wedle Poppera możemy podążać jest wolność iindywidualizm, jest społeczeństwo otwarte, które za swą otwartośćpłaci obecnością konfliktów, wiara zaś w możliwość rozwiązania wszelkich konfliktów jest utopijna.