4. Kryterium sposobu tworzenia osób prawnych (drogi tworzenia osób prawnych):
□ Tworzenie osoby prawnej w charakterze instytucjonalnym - osoba prawna jest tworzona poprzez akt prawny (normatywny lub nienormatywny). Np. wielkie przedsiębiorstwa państwowe tworzone na mocy ustawy.
□ Droga tworząca osoby prawne typu zrzeszeniowego (korporacyjne tworzenie osób prawnych) - istotą jest porozumienie jej założycieli.
Droga korporacyjna może mieć dwie formy:
0 Forma koncesyjna 0 Forma normatywna
W każdej z fonu muszą być członkowie, którzy inicjują powstanie osoby prawnej.
Forma koncesyjna - musi być zgoda na powstanie osoby prawnej wydana przez odpowiednie organy państwa. Takie wyrażenie zgody ma charakter konstytutywny.
Forma normatywna - inicjujące powstanie danej osoby prawnej osoby muszą jedynie spełnić wymogi określone w przepisach prawnych. To, czy wymogi te zostały prawidłowo zrealizowane badane jest przez sąd rejestrowy.
Osoba prawna bez względu na charakter, czy cel, aby działać w obrocie musi posiadać zdolność prawną - nabywaną na mocy wpisu do właściwego rejestru.
KRS - krajowy rejestr sądowy, wpisy w formie postanowienia sądu rejestrowego, nadawany jest numer rejestrowy, dane w rejestrze są jawne.
Skarb Państwa nie jest wpisywany do rejestru. Nie ma początku ani końca (w żadnym rejestrze). Jeśli istnieje państwo, to istnieje także Skarb Państwa.
W przypadku osoby prawnej nie ma odróżnienia na czynność prawną i zdolność do wykonywania czynności prawnej. Wynika to z faktu, że osoba prawna nie ma okresu dojrzewania (przejściowego), w przeciwieństwie do osoby cywilnej. Osoba prawna uzyskuje oba te elementy (czynność oraz zdolność do czynności prawnych) wraz ze swoim powstaniem.
Zdolność do czynności prawnych osoby prawnej jest węższa niż dla osób cywilnych. Wynika to z faktu, że osoba prawna nie może np. sporządzić testamentu (choć może dziedziczyć) lub nie może wstępować w związek małżeński.
Wpisana do rejestru osoba prawna staje się podmiotem prawa. Musi ona wyrażać swoją wolę za pomocą oświadczeń.