107548

2.    minimalne - ustanawiane są dla tych krajów, które stosują klauzulę najwyższego uprzywilejowania.

3.    preferencyjne - ustanawiane są dla tych krajów objętych systemem preferencji handlowych.

•    Charakter pochodzenia ceł:

1.    autonomiczne - tworzone jest niezależnie od porozumień dwustronnych lub wielostronnych.

2.    umowne - cło. które powstało w procesie zawierania umowy handlowej z innym krajem.

■    Rozwój taryf celnych przebiegał w dwóch kierunkach:

1.    prosta taryfa celna - przewiduje jedną stawkę cła dla każdego towaru niezależnie od kraju pochodzenia.

2.    złożona taryfa celna - ustanawia w stosunku do każdego towaru dwie lub więcej stawek celnych.

❖    najwyższą stawką złożonej taryfy celnej jest zwykle cło autonomiczne, które nazywa się maksymalnym lub generalnym i stosowane jest wobec towarów z krajów nie objętych umowami i porozumieniami handlowymi.

❖    najniższą stawką jest cło umowne lub minimalne, stosuje się je względem towarów importowanych z krajów - partnerów umów handlowych, którym została przyznana klauzula najwyższego uprzywilejowania.

■    Metodologia określania wartości celnej towaru:

1.    system pobierania cła od ceny fob (free on board).

2.    system pobierania cła od ceny cif (the cost of insurance and freight).

■    Wysokość stawek celnych:

s może ulegać zmianie w zależności od sytuacji koniunkturalnej. s w latach kryzysu stawki celne ulegają zwiększeniu,

^ w okresach ożywienia gospodarczego stawki celne ulegają obniżeniu.

* na rozmiary stawek celnych wpływa

❖    rozpiętość cen w ramach strefy celnej.

❖    rozpiętość cen zewnętrznych w różnych krajach trzecich.

•> stopień koncentracji kapitału.

❖    monopolizacja rynków poszczególnych towarów.

❖    stosunek wydajności pracy do kosztów produkcji w różnych krajach,

^ poprzez mechanizm cen wysokość stawek celnych wspólnej zewnętrznej taryfy celnej wpływa na zysk w czasie realizacji towarów eksportowych Im bariera celna jest wyższa, tym trudniej jest zabezpieczyć wysoki poziom zysku od operacji eksportowej.

■    stawka efektywna:

*    cło nałożone na wyrób gotowy lub półfabrykat.

*    jeżeli stawki celne na półprodukty są niższe od stawek dotyczących wyrobu gotowego, to efektywna stawka celna jest wyższa od stawki nominalnej ujętej w taryfie,

*    jeżeli stawki celne na półfabrykaty są wyższe od stawek na produkt gotowy to stawka efektywna będzie niższa od nominalnej obowiązującej dla danego produktu według taryfy celnej

*    różnica pomiędzy stawkami nominalnymi i efektywnymi jest wyższa w tych krajach, gdzie surowce i półfabrykaty wchodzące w skład produkcji gotowej objęte są niskimi cłami lub w ogóle importowane są bez cła.

Środki parataryfowe:

•    Podatki jako środki parataryfowe

s Rola podatków wpływających na poziom cen wyraźnie wzrosła.

✓ Wpływają one ma wzrost ceny towaru pochodzącego z zagranicy i utrudniają jego import,

^ Nie podlegają ustaleniom wynikającym z umów międzynarodowych, a ich stosowanie w znacznie mniejszym stopniu związane jest ze zobowiązaniami wynikającymi z umów międzynarodowych i porozumień handlowych.

^ Podatek ma charakter wyrównawczy, pobiera się go zarówno do towarów

pochodzenia zagranicznego, jak tez od towarów wytwarzanych przez producentów krajowych

2/16