108368

• dyspozycja osobista - zgeneralizowana struktura neuropsychiczna (specyficzna dla danej jednostki), mająca zdolność dostarczania wielu bodźców funkcjonalnie równoważnych oraz inicjowania i ukierunkowywania spójnych (równoważnych) form zachowania adaptacyjnego i zachowania charakterystycznego

-    dyspozycje dominujące - ogólne, wpływają niemal na wszystko

-    dyspozycje zasadnicze - skłonności wysoko charakterystyczne dla danej osoby, łatwe do rozpoznania, często ujawniające się w zachowaniu

-    dyspozycje wtórne - przejawiają się rzadziej, mniej istotne dla opisu osobowości

Idiograficzne i nomotetyczne podejście do badania osobowości

IDIOGRAFICZNE	NOMOTETYCZNE
-    dyspozycje osobiste -    skoncentrowanie na indywidualnym przypadku (Allport namawiał do poświęcenia im większej uwagi)	-    cechy -    studiowanie zachowania w kategoriach ogólnych zasad, uniwersalnych zmiennych, obejmuje badaniami wielką liczbę osób

Proprium - wszystkie funkcje Ja czy ego - propriacyjne funkcje osobowości, m.ln.:

-    poczucie ciągłości cielesnego Ja

-    poczucie własnej tożsamości

-    szacunek do samego siebie

-    obraz samego siebie

-    styl poznawczy

-    zasięg swego Ja

-    myślenie racjonalne

wszystko to razem tworzy proprium, które jest źródłem spójności, pozwala tworzyć zamiary, plany, odległe cele, ale to nie jest odrębny od reszty osobowości byt.

Autonomia funkcjonalana

Każda czynność czy forma zachowania może stać się celem sama w sobie, chociaż pierwotnie podejmowano ją z jakiegoś Innego powodu; (np. motywująca siła zainteresowań i wartości).

Koncepcja skrytykowana przez Bertocciego - jak to się dzieje że motywy stają się autonomiczne, czy wystarczy powtarzanie, dlaczego pewne czynności stają się funkcjonalnie autonomiczne a inne - nie.

Wtedy Allport wyróżni! 2 rodzaje autonomii:

Perseweracyjna - nałogi, zrytualizowane czynności (w wyniku np. opóźnionego wygaszania, samopodtrzymujących się obwodów nerwowych)

Propriacyjna - zainteresowania, wartości, uczucia, obraz siebie, styl życia (nie jest jasno według Allporta wyjaśnić jak ta autonomia się tworzy)

Autonomia umożliwia względne oderwanie się od przeszłości, zapewnia większą unikatowość Jednostki (choć niektóre motywy pierwotne zostają i mechanizmy homeostatyczne utrzymują jedność czy równowagę o charakterze fundamentalnym).

Bezpośredni I pośredni pomiar osobowości

>    bezpośredni - opisywanie samego siebie

>    pośredni - techniki projekcyjne

pomiar bezpośredni i pośredni a przystosowanie I zdrowie psychiczne: