109250

wyznaczenia rynku właściwego, mianowicie kryterium czasowe. Kryterium czasowe ma znaczenie przy produktach sezonowych. Pewne dobra i usługi są oferowane sezonowo bądź występuje na nie sezonowe zapotrzebowanie (np. rynki nawozów sztucznych, rynki sprzedaży maszyn rolniczych). Kryterium czasu może mieć znaczenie dla oceny stosunków konkurencji np. w przypadku targów różnego rodzaju, bo targi mają tendencję do trwania w ograniczonym przedziale czasu i ewentualne relacje konkurencji będą oceniane tylko w tym przedziale czasu. Jest to kry terium posiłkowe, rzadziej stosowane.

W ramach danego rynku właściwego należy wyznaczyć poszczególne szczeble rynku. Nie wszyscy przedsiębiorcy na danym rynku właściwym pozostają bezpośrednio w relacjach konkurencji. Dla oceny stosunków konkurencji na rynku mają znaczenie nie tylko powiązania konkurent-konkurent, ale także konkurent-kontrahent. Każdy rynek można przedstawić jako drabinę bądź swoisty łańcuch (mówi się o łańcuchu gospodarczym) od surowca, aż do finalnego produktu. Konkurentami są wyłącznie przedsiębiorcy działający na tym samym szczeblu obrotu. Relacje pomiędzy przedsiębiorcami działającymi na różnych szczeblach obrotu będą miały bardzo duże znaczenie dla stosunków konkurencji w szczególności w przypadku porozumień ograniczających konkurencję.

Wyróżniamy 2 rodzaje porozumień:

1.    Porozumienia horyzontalne (poziome) - porozumienia pomiędzy konkurentami. Mają one tendencję do szybkiego i gwałtownego ograniczenia konkurencji, stąd też przez długi czas prawo antymonopolowe interesowało się tylko i wyłącznie relacjami horyzontalnymi (np. kartel pomiędzy' producentami).

2.    Porozumienia wertykalne (pionowe) - porozumienia pomiędzy przedsiębiorcami działającymi na różnych szczeblach obrotu. W ich wyniku może dochodzić do ograniczeń konkurencji i to bardzo szybko (np. zawarcie przez dostawcę surowca porozumień opatrzonych klauzulą wyłączności ze wszystkimi producentami wykorzystującymi ten surowiec i tym samym wykluczy z rynku swoich konkurentów). Podobnie jest w systemach wyłącznej dystrybucji gdzie może dojść do sytuacji, w której dystrybutor 2 i 3 nawet gdyby chciał rozprowadzać produkty producenta 1 będzie nual zamknięty dostęp do takiej możliwości. Wszelkie klauzule wyłączności terytorialnej, asortymentowej powodują ograniczenie konkurencji stąd też dość szczegółowo analizuje się obecnie na gruncie prawa antymonopolowego tego typu przypadki (bogate orzecznictwo i szereg regulacji szczególnych).

Porozumienia zawarte między przedsiębiorcami działającymi na różnych rynkach właściwych nie powodują jakichkolwiek naruszeń konkurencji.

Zakaz porozumień ograniczających konkurencję (art. 6. ust. 1. ustawy i art. 101. ust.l TFUE) - jedna z dwóch praktyk ograniczających konkurencję obok nadużywania pozycji dominującej

Zgodnie z art. 6 zakazane są porozumienia między przedsiębiorcami lub przedsiębiorcami i związkami przedsiębiorców lub związkami przedsiębiorców, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym.

Dla zdefiniowania porozumienia ograniczającego konkurencję należy się odwołać się trzech el.:

> Porozumienie - w świetle prawa antymonopolowego definicja zawarta jest w art. 4. pkt 5, zgodnie z którym przez porozumienie rozumie się: