Zagadnienia konstrukcji algorytmów wykrywania zmian właściwości statystycznych szeregów czasowych są ważnym i szybko rozwijającym się obszarem badawczym informatyki, w którym wykorzystuje się zarówno klasyczne techniki analizy sygnałów (analizy statystyczne, częstotliwościowe), jak i podejścia oparte na metodach rozpoznawania obrazów, inteligencji obliczeniowej czy analizy wielowymiarowej szeregów czasowych. Wyniki takiego przetwarzania wykorzystuje się dla potrzeb prognozowania bądź wykrywania anomalii (w tym na potrzeby retrospektywnych analiz właściwości szeregów). Dedykowane algorytmy znajdują rozległe zastosowania w technice (diagnostyka techniczna [19], [88], [204], [43], medyczna [148], [74], rozpoznawanie obrazów [186], [179], obronność, itp.). Zaawansowane i wysoce efektywne algorytmy detekcji zdarzeń są rzadziej publikowane [19], [216], jakkolwiek niewątpliwie są one przedmiotem badań w wielu ośrodkach naukowych. Techniki te są bowiem wykorzystywane między innymi w działalności wywiadowczej i z pewnością osiągnięto tu bardzo wysoką skuteczność w sensie wykrywalności zmian parametrów sygnałów na tle silnych zakłóceń.
Niniejsza rozprawa podejmuje problem usprawniania predykcji rozległych zbiorów szeregów czasowych, w szczególności finansowych (takich jak. notowania cen surowców, wskaźników giełdowych, akcji spółek giełdowych itp.), poprzez algorytmizację wykrywania zdarzeń, w dostosowaniu do specyficznych możliwości i potrzeb zarządzania, które jest bardzo obiecującym obszarem zastosowań tych metod [31], [69].
Dostępne komercyjnie komputerowe systemy wspomagania zarządzania koncentrują się na wykorzystaniu danych rejestrowanych w przedsiębiorstwie, ograniczając się do stosunkowo prostych metod ich przetwarzania1. Tymczasem specyfiką problemów decyzyjnych zarządzania jest potrzeba wykorzystania rozległych zasobów danych o otoczeniu przedsiębiorstwa, które m.in. mogą być pozyskiwane dynamicznie poprzez Internet (należą do nich wspomniane wyżej szeregi finansowe). Jednak wobec nadmiaru informacji i specyfiki Internetu, w zdecydowanym stopniu rośnie znaczenie oceny wartości (przydatności) informacji oraz automatyzacji rejestracji i analizy.
W literaturze światowej znaleźć można wiele doniesień o zastosowaniach zaawansowanych technik przetwarzania w zarządzaniu. Ten obszar informatyki, określany mianem Business Intelligence, jest reprezentowany na licznych konferencjach, tak o tematyce informatycznej, jak i związanej z zarządzaniem2. Dużym zainteresowaniem cieszą się analizy szeregów finansowych, głównie giełdowych.
' Np. systemy MRP, ERP [71],
http://bis.kie.ae.poznan.pl/; http://www.wi-iat09.disco.unimib.it; http://www.intsci.ac.cn/iip2008/.